Σύνταξη: Κυριακή Οικονόμου
Μοντάζ: Χρήστος Τζανίδης
Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου
Το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης, με αφορμή την ψηφιοποίηση του αρχείου και το υπό έκδοση βιβλίο της κας Χαρίκλειας - Σταματίας Ι. Μαργαριτοπούλου, με τίτλο : Μονοπάτια διασποράς Ελλήνων Βλαχόφωνων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη’, θα παρουσιάσει τον κύκλο εργασιών καθώς και τη σπουδαιότητα του, στο ευρύ κοινό.
Η πρώτη παρουσίαση θα γίνει την Παρασκευή, 14 Φεβρουαρίου, στις 20:00 στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Ξάνθης και καθ’ όλη τη διάρκεια των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών 2020, θα λειτουργεί, στον χώρο του Μουσείου, έκθεση του αρχειακού υλικού.
Ο διευθυντής της ΦΕΞ, κ. Πασχάλης Ξανθόπουλος, επεσήμανε ότι το υλικό πουείχε στην κατοχή της η κ. Μαργαριτοπούλου, το οποίο επεξεργάστηκαν και επιμελήθηκαν οι επιστημονικοί συνεργάτες της ΦΕΞ ώστε να αρχειοθετηθεί και να ψηφιοποιηθεί , είναι ένας απίστευτος πλούτος για την τοπική μας ιστορία.
Μοναδικά έγγραφα, φωτογραφίες και υλικό από το 1864 μέχρι και το 1949 , φωτίζουν σημαντικές ιστορικές περιόδους της περιοχής , συμπεριλαμβανομένης και της περιόδου της απελευθέρωσης της Ξάνθης , στις 4 Οκτωβρίου του 1919.
Η ψηφιοποίηση του αρχείου των Ελλήνων Βλαχόφωνων της διασποράς στην Α.Μ.Θ., έρχεται να προστεθεί στην εξαιρετική, αντίστοιχη, επιστημονική δουλειά που έχει αρχειοθετηθεί από τους επιστημονικούς συνεργάτες της ΦΕΞ, όπως το αρχείο Κουγιουμτζόγλου, των Καπνεμπόρων , της Αρμενικής Κοινότητας κ.α.
Με την ευκαιρία της πρόσκλησης προς όλους τους ενδιαφερόμενους να προσέλθουν την Παρασκευή στο Μουσείο και να τιμήσουν με την παρουσία τους την εκδήλωση παρουσίασης του αρχείου, ο κ. Ξανθόπουλος αναφέρθηκε και στην συμμετοχή της ΦΕΞ, με περίπου 26 εκδηλώσεις, στο πρόγραμμα των φετινών Θ.Λ.Ε.-Ξανθιώτικο καρναβάλι.
Στόχος, τόνισε, είναι να αναδειχθούν και οι δυο πυλώνες του θεσμού, η λαογραφία και η παράδοση όσο και η διασκέδαση.
Η Χαρίκλεια Μαργαριτοπούλου
Μια επίπονη εργασία ετών, η οποία ολοκληρώθηκε με μεγάλη υπευθυνότητα αλλά και συναισθηματική φόρτιση, καθώς το υλικό προέρχεται από το αρχείο της οικογένειας Ιωάννη Μαργαριτόπουλου, αποτέλεσε για τη συγγραφέα το συγκεκριμένο βιβλίο.
Όταν άνοιξε, μετά από πολλά χρόνια, το οικογενειακό σεντούκι η κ. Μαργαριτοπούλου βρέθηκε ενώπιος ενωπίω με την ιστορία του τόπου μέσα από το οδοιπορικό και τις διαδρομές της δικής της οικογένειας.
Οι ημερομηνίες εγγράφων στην αραβική, την ελληνική, τη βουλγαρική και τη γαλλική γλώσσα, χρονολογημένες από το 1864 ως το 1949, ξεδίπλωναν την οικονομική, κοινωνική, σε κάποιες περιόδους κατοχική, καθημερινότητα των μελών της οικογένειας και κατ’ επέκταση των ανθρώπων της Ξάνθης και της ευρύτερης περιοχής.
Έχοντας αρωγούς, ως προς την αξιολόγηση των στοιχείων του υλικού, γνώστες της ιστορίας, όπως τον Πέτρο Γεωργαντζή, το Θανάση Μουσόπουλο , τον δημοσιογράφο κ. Μέρτζο, η κ. Μαργαριτοπούλου ξεκίνησε τη συγγραφή του βιβλίου.
Εμπιστεύθηκε την θωράκιση, μέσω της ψηφιοποίησης , του αρχείου του υπό έκδοση βιβλίου στη ΦΕΞ και τους επιστημονικούς της συνεργάτες , τους οποίους ευχαρίστησε ονομαστικά , έναν προς έναν.
Ξεκινά την αξιοποίηση του αρχείου της για το περιφερειακό τμήμα Ξάνθης του Ε.Ε.Σ
Και η υπερδραστήρια Ξανθιώτισσα , με καταγωγή από τη Λάϊστα Ζαγορίου της Ηπείρου, που προσέφερε για δεκαετίες τις υπηρεσίες της στην τοπική μας κοινωνία από πολλά μετερίζια: της οδοντιατρικής, της τοπικής αυτοδιοίκησης και , πρωτίστως, του εθελοντισμού - καθώς η 40χρονη προσφορά της μέσω του περιφερειακού τμήματος Ξάνθης του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, για την οποία το 1996 τιμήθηκε με απονομή μεταλλίου από τον Ε.Ε.Σ, είναι αδιαμφισβήτητη- δεν σταματά εδώ.
Το επίσης πλούσιο, και συνυφασμένο με ιστορικές περιόδους, αρχείο της , το οποίο εμπλουτίζει και με σημαντικά στοιχεία από το αρχείο του γιατρού κ. Ιωάννη Αγκόρτζα, από την ίδρυση του περιφερειακού τμήματος Ξάνθης του Ε.Ε.Σ στην Ξάνθη, δεν πρόκειται να μείνει αναξιοποίητο.
Οι θρυλικές νοσηλεύτριες, που εκπαιδεύτηκαν το 1939 στον Ε.Ε.Σ Ξάνθης, βρέθηκαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο πόλεμο του 1940, στην Κορυτσά, στην πρώτη γραμμή του μετώπου. Έκτοτε η πορεία του Ε.Ε.Σ. Ξάνθης ήταν εντυπωσιακή: εμπλουτίστηκε με νέα τμήματα, όπως της κοινωνικής πρόνοιας και των Σαμαρειτών, εκπαίδευσε χιλιάδες εθελοντές όχι μόνο στην Ξάνθη, αλλά και σε όλη την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και ήταν παρών προσφέροντας τις υπηρεσίες των εθελοντών του –από διασώσεις μέχρι υλικές προσφορές- σε μεγάλες φυσικές καταστροφές που συγκλόνισαν την Ελλάδα αλλά και τον κόσμο. Παράλληλα ήταν και είναι στήριγμα των οικονομικά ασθενέστερων συμπολιτών μας.
Εν αναμονή, λοιπόν, του νέου της πονήματος που και αυτό –αν μη τι άλλο – θα είναι μια προσφορά στην Ξάνθη.
Ακούστε τον κ. Ξανθόπουλο και την κ. Μαργαριτοπούλου.
Σύνταξη: Κυριακή Οικονόμου
Μοντάζ: Χρήστος Τζανίδης
Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου