Από τον Διόνυσο στη σύγχρονη εποχή, μια μεγάλη διαδρομή, την οποία έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε με τη βοήθεια του Θανάση Μουσόπουλου, την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου, στις 7 το απόγευμα, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, στην έναρξη των Θρακικών Λαογραφικών Γιορτών.

Ο στοχαστής της πόλης μας θα σταθεί στην ουσία του δρώμενου, που τελείται στην Ξάνθη από το 1966 συνθέτοντας τα έθιμα των χωριών με τον αστικό τρόπο, με «φάρο» τον Διόνυσο. Και με την υπόμνηση, πως, καθώς Διόνυσος και Ορφέας «ζουν» σ’ αυτήν την μεριά του κόσμου, από αρχαιοτάτων χρόνων η αμφισβήτηση της διαχρονικότητας του ελληνισμού φαντάζει, τουλάχιστον, ως αναλήθεια…

«Από την προϊστορική Θράκη και την αρχαιοελληνική μυθολογία ο Διόνυσος σύμβολο της γέννησης, της παρακμής αλλά και της ακμής της φύσης, θεός του κρασιού και του αμπελιού, θεός των λαϊκών δυνάμεων και του γλεντιού, από τη Θράκη ξάπλωσε σ’ ολόκληρη την Ελλάδα ξέφρενα διονυσιακά τραγούδια και γλέντια. Ο Διόνυσος αντάμα με τον Ορφέα εδώ και χιλιάδες χρόνια μεταμφιέζεται σε χαρά και δημιουργία»…

Η συζήτηση με τον Θανάση Μουσόπουλο, μέσα από τη συχνότητα του Δημοτικού Ραδιοφώνου, πάντα ανοίγει τον δρόμο για σκέψη, προβληματισμό, αλλά και υπενθύμιση των όσων ξέρουμε και (άρα) είμαστε…

Κι έτσι, με αφετηρία την εκδήλωση της Κυριακής, ο φιλόλογος, συγγραφέας, ποιητής αναφέρθηκε στα 55 χρόνια Θρακικών Λαογραφικών Γιορτών Ξάνθης, θυμίζοντας ότι από την αρχή, στόχος των διοργανωτών ήταν η διαρκής ανανέωση του θεσμού, πολεμώντας την ρουτίνα που θα ήταν και ο λόγος «για να χαθεί»…

Ο κ. Μουσόπουλος θυμήθηκε τον φιλόλογο Βασίλη Ασημομύτη, ο οποίος στήριξε και υποστήριξε τον θεσμό, στα πρώτα του χρόνια…

Δήλωσε ιδιαίτερα συγκινημένος για την ομιλία που θα ακολουθήσει την επόμενη Κυριακή, 7 Μαρτίου, με θέμα «Η συμβολή των “Θρακικών Χρονικών” στην ανάπτυξη των Λαογραφικών Εορτών της Ξάνθης και διάβασε ένα απόσπασμα του έγκυρου λαογράφου και πανεπιστημιακού Δημήτρη Λουκάτου, σχετικά με τους συμβολισμούς της Αποκριάς: την παρουσία της στο κοινωνικό ημερολόγιο των Ελλήνων, την άρρηκτη σχέση της, με τα έθιμα και τις δοξασίες των ανθρώπων της υπαίθρου, καθώς οι φορεσιές και οι διάφορες εκδηλώσεις συμβόλιζαν την ανανέωση της γης (φύσης), αλλά και της σύνδεσής της με την ορθόδοξη πίστη, ως το διάστημα χαράς και ξεγνοιασιάς, αλλά και μετάβασης στην περίοδο προετοιμασίας που ακολουθεί, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης του Κυρίου.

Ο «ιδιαίτερος» φετινός τρόπος εορτασμού, είναι αναγκαίος, σημείωσε, αλλά δεν είναι ο «νέος τρόπος». «Άλλο είναι να στριμώχνεσαι στην οδό Καβάλας για να δεις το άρμα να πετάξεις σερπαντίνες» και αναφέρθηκε στην έννοια της «ευθύνης» που η χρονική συγκυρία απαιτεί, «για το τι θα γίνει εάν δεν προσέξουμε»… Υπενθύμισε ότι πέρσι όταν αποφασίστηκε από τον δήμο Ξάνθης να μην εορταστεί η Αποκριά υπήρξαν και κάποιοι που στηλίτευσαν την απόφαση αυτή, όμως «πέρασε ένας χρόνος και λέμε “τι καλά που κάναμε”».

Και με αυτήν την υπενθύμιση, μίλησε για την «προβλεπτική ευθύνη», καθώς αυτή είναι και η ουσία της έννοιάς της. Περνώντας από την γλωσσική στην πολιτική υπόσταση της λέξης, ο κ. Μουσόπουλος μίλησε για έναν ενδιαφέρον θεσμό της Δημοκρατίας που οι πρόγονοί μας και γεννήτορες του πολιτεύματος είχαν θεσπίσει -την «εύθηνα»- ένας δίκαιος και αυστηρός θεσμός, καθώς οι άνθρωποι της εξουσίας ελέγχονταν για τα πεπραγμένα… «Για αυτήν την περίπτωση υπήρχε και συγκεκριμένος υπάλληλος / ελεγκτής, ο «εὔθυνος». Όταν λοιπόν ο εκάστοτε δημόσιος υπάλληλος ή κρατικός αξιωματούχος λογοδοτούσε για τις πράξεις του, πολύ απλά γινόταν «υπεύθυνος». Αν κρινόταν αθώος, χαρακτηριζόταν «ανεύθυνος», καθώς δεν έφερε καμία ευθύνη (ενοχή) για κάποιο παράπτωμα…». (Το σχετικό και πολύ ενδιαφέρον άρθρο του, με θέμα την ευθύνη, δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της «Όμορφης Πόλης»).

Διερωτήθηκε γιατί στα χρόνια που διάγουμε δεν τίθεται σε ισχύ η δυνατότητα της ανάκλησης, όταν κάποιος «για οποιονδήποτε λόγο χρήζει αντικατάστασης από κάποιον άλλον» και υπενθύμισε τον εμβληματικό στοχασμό του Νίκου Καζαντζάκη «Να αγαπάς την ευθύνη. Να λες: Εγώ, εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη γης. Αν δε σωθεί, εγώ φταίω. Να είσαι ανήσυχος, αφχάριστος, απροσάρμοστος πάντα. Όταν μια συνήθεια καταντήσει βολική να τη συντρίβεις»…

Γιατί, η συνήθεια δεν πρέπει να είναι βολική… «Μπορεί η εποχή να απαιτεί τηλεμαθήματα, αλλά αυτό δε σημαίνει να βάλουμε στην άκρη το ζωντανό σχολείο», έκρουσε παραστατικά τον κώδωνα ο κ. Μουσόπουλος…

Όμως η «ευθύνη» δεν είναι ατομικό χαρακτηριστικό, αλλά έρχεται (ως ατομικό) να συνθέσει την κοινωνική και πολιτική ευθύνη. «Η ευθύνη είναι μια ατομική έννοια, μέσα σε συλλογικό πλαίσιο», υπογράμμισε και δήλωσε εκνευρισμένος με όλους όσοι «Κορδωμένοι περπατούν, στις μέρες μας, δίχως μάσκα -καθηγητές εκκλησιαστικοί και άλλοι»…

Εξήγησε, πως την έννοια της ευθύνης θα πρέπει να την έχει ο καθένας μας, αλλά συγχρόνως θα πρέπει να την περιμένει και από «όλους» κι αν οι «όλοι» δεν την αντιλαμβάνονται, τότε... «έχω χρέος να τους κάνω να το καταλάβουν να το νιώσουν να το ζήσουν», υπογράμμισε.

Ο Θανάσης Μουσόπουλος κάλεσε τους διοργανωτές να κάνουν μια ισχυρή προωθητική καμπάνια για το φετινό καρναβάλι…

Όπως είπε, είναι πολύ αισιόδοξο το γεγονός ότι οι «συντελεστές του», δίνοντας έμφαση στα παιδιά, συνεχίζουν να δίνουν «το παρόν». «Χαίρομαι γιατί έχει ένα πλούσιο πρόγραμμα, το οποίο έχει στηριχθεί στις δικές μας δυνάμεις. Χαίρομαι για τους… Μουσικούς Εμβολιασμούς, για τον Πολιτιστικό Σύλλογο των φοιτητών «Γέφυρα», τα παιδιά με Αναπηρία»…

«Γιατί εμείς είμαστε παραγωγοί πολιτισμού. Αυτό είναι το πολιτιστικό κίνημα. Δεν είναι η κατανάλωση, αλλά η παραγωγή πολιτισμού»…

«Συντονιστείτε» την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου, στις 7 το απόγευμα, για να παρακολουθήσετε την ομιλία του Θανάση Μουσόπουλου -ζωντανά, μέσα από τον λογαριασμό του Κέντρου Πολιτισμού στο facebook ή και από την επίσημη ιστοσελίδα του…

Ακούστε τον κ. Θανάση Μουσόπουλο