Συμμετέχοντας στο συλλογικό πένθος που βιώνει η χώρα μας για τα θύματα του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών, οι συμμετέχοντες φορείς του Περιφερειακού Αφιερώματος Μνήμης, που διοργανώνεται με αφορμή την συμπλήρωση 80 χρόνων από την εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Αποφάσισαν την ακύρωση ή την αναβολή των εκδηλώσεων, οι οποίες θα πραγματοποιούνταν κατά τη διάρκεια του τριήμερου εθνικού πένθους.

 Ο Διευθυντής του Μουσείου της Τρεμπλίνκα Έντουαρντ Κοπούφκο και ο επιστημονικός συνεργάτης του Μουσείου Πάβελ Μαριζέφσκι φιλοξενήθηκαν σήμερα Παρασκευή στην ενημερωτική εκπομπή του Δημοτικού Ραδιοφώνου Ξάνθης, συνοδευόμενοι από τον Νίκο Κοσμίδη, εκπρόσωπο των Δράσεων Μνήμης και Πολιτισμού, οι οποίοι τόνισαν ότι η απόφαση αυτή της αλλαγής του προγράμματος στηρίχθηκε και από ίδιους, εκφράζοντας τα ειλικρινή τους συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων και προς τον ελληνικό λαό, αλλά και τις ευχαριστίες τους για την πρόσκληση να συμμετέχουν στο αφιέρωμα μνήμης.

Σύμφωνα με τον κύριο Μαριζέφσκι ο σκοπός της επίσκεψής τους είναι τριπλός, πρώτον να διατηρήσουν την ιστορική μνήμη των 4.500 θυμάτων Ελλήνων Εβραίων από την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, που συγκεντρώθηκαν από τους Βούλγαρους και στάλθηκαν στους Γερμανούς για να εξοντωθούν στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα. Δεύτερος σκοπός είναι να συλλέξουν περισσότερες πληροφορίες για τους Έλληνες Εβραίους, γιατί η ιστορία τους αφορά και το στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα και τρίτος στόχος της επίσκεψης είναι να συγκεντρώσουν όλα τα ονόματα των θυμάτων, αφού στόχος του Μουσείου είναι μέσα στον επόμενο χρόνο να κατασκευάσει έναν “τοίχο μνήμης”, όπου θα αποτυπωθούν όλα τα ονόματα των θυμάτων της Τρεμπλίνκα, ενώ όπως είπε, οι πόλεις της Καβάλας και της Ξάνθης ήδη διαθέτουν τον πλήρη κατάλογο με τα ονόματα των θυμάτων.

Κατά την διάρκεια της επίσκεψής τους στην περιφέρεια ΑΜ-Θ οι προσκεκλημένοι από το Μουσείο της Τρεμπλίνκα είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τους εκπροσώπους φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, προκειμένου να οικοδομήσουν σχέσεις συνεργασίας, που θα βοηθήσουν στην περαιτέρω έρευνα για τους Έλληνες Εβραίους και ήδη διαπιστώθηκε ενδιαφέρον για συνδρομή προς αυτή την κατεύθυνση στις συναντήσεις που είχαν με τον πρύτανη του ΔΠΘ και τους Δημάρχους της Καβάλας, της Ξάνθης και της Κομοτηνής. Είμαστε ευγνώμονες, δήλωσε ο κύριος Μαριζέφσκι, σε όσους ήδη μας έχουν βοηθήσει με τα ονόματα των Ελλήνων Εβραίων, ενώ απηύθυνε έκκληση και σε όποιους άλλους γνωρίζουν και έχουν πληροφορίες να επικοινωνήσουν με το Μουσείο της Τρεμπλίνκα.

Οι εκδηλώσεις του αφιερώματος μνήμης στην Ξάνθη τροποποιούνται και θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 5 Μαρτίου στις 11 το πρωί επιστημονική ημερίδα με θέμα «Μνήμες διωγμού και επιβίωσης: Θραύσματα οικογενειακών ιστοριών», που θα φιλοξενηθεί στην οικία του Ισαάκ Ντανιέλ, στον Πολυχώρο Τέχνης και Σκέψης Οικία Μάνου Χατζιδάκι και το απόγευμα της Κυριακής στις 7 και μισή, στην Καπναποθήκη Π θα γίνει η παρουσίαση τεκμηρίου σχετιζόμενου με τον Γιουδά Χαΐμ Περαχιά και performance μνήμης. Την εκδήλωση προετοίμασαν και θα παρουσιάζουν τα μέλη του εργαστηρίου «Μια ντουλάπα, Τρεις πόλεις, Μια ιστορία» που διοργανώθηκε από το πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού στον διατηρητέο χώρο «Παστάλι» (Παλιά Χρύσα).

Μετά το τέλος της εκδήλωσης θα ακολουθήσει σύντομη σιωπηλή πορεία μέχρι την καπναποθήκη της οδού Σαλαμίνος, όπου κρατήθηκαν τα μέλη της Ελληνο-εβραϊκής κοινότητας Ξάνθης από τις φασιστικές βουλγαρικές κατοχικές δυνάμεις, σαν σήμερα 3 Μαρτίου 1943, 80 χρόνια πριν.

Να σημειωθεί ότι μετά την φιλοξενία τους στο Δημοτικό Ραδιόφωνο Ξάνθης  οι προσκεκλημένοι επισκέφθηκαν το Μνημείο Ολοκαυτώματος των Εβραίων στην πλατεία Ελευθερίας στην Ξάνθη, ενώ στο πλαίσιο της επίσκεψής τους στην Ελλάδα θα επισκεφθούν και το Δοξάτο της Δράμας, τον τόπο μαρτυρίας για τους Έλληνες χριστιανούς.

Το αφιέρωμα τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης, και του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, και στις εκδηλώσεις, στην Ξάνθη, συμμετέχουν ο Δήμος Ξάνθης, το πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού, το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης & Παράδοσης, το γραφείο του Europe Direct ΑΜΘ, το Muzeum Treblinka και το Πολιτιστικό Αναπτυξιακό Κέντρο Θράκης.