«Στις φορές,  όταν το αίμα είναι ζεστό, υπάρχει η τάση να ξεχνάμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων και στις δύο πλευρές δεν είναι κακή».

Του Θανάση Μουσόπουλου

   Όπως ανέφερα στο πρώτο μέρος του άρθρου μου, το 2021 δημοσίευσα το κείμενο "Η ματωμένη παλαιστινιακή γη – κραυγές και ψίθυροι". Ανάμεσα στα άλλα παρέθεσα στοιχεία από κείμενα του  εβραίου ιστορικού  Χαράρι με τις απόψεις του για το παλαιστινιακό.  Θα αναδημοσιεύσω κάποια σημεία:

  Ο Γιουβάλ Νώαχ Χαράρι στο βιβλίο του «21 μαθήματα για τον 21ο αιώνα», 2018, αναφέρεται στην πατρίδα του και στη στάση απέναντι στις Παλαιστινίους.  Στο 3ο μάθημα για την Ελευθερία διαβάζουμε:

«Ήδη σήμερα, όποτε οι Παλαιστίνιοι κάνουν ένα τηλεφώνημα, ανεβάζουν κάτι στο facebook ή ταξιδεύουν από τη μία πόλη στην άλλη, είναι πολύ πιθανό να παρακολουθούνται από ισραηλινά μικρόφωνα, κάμερες,  drone  ή λογισμικό παρακολούθησης. Τα δεδομένα που συγκεντρώνονται αναλύονται με τη βοήθεια αλγόριθμων Μεγάλων Δεδομένων. Αυτό βοηθάει στις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας να εντοπίζουν και να εξουδετερώνουν πιθανές απειλές χωρίς να χρειάζεται να χρησιμοποιούν πολύ ανθρώπινο δυναμικό επιτόπου. Οι Παλαιστίνιοι μπορεί να διοικούν κάποιες πόλεις και χωριά στη Δυτική Όχθη, αλλά οι Ισραηλινοί ελέγχουν τον ουρανό, τα ραδιοκύματα και τον κυβερνοχώρο. Έτσι απαιτούνται ελάχιστοι ισραηλινοί στρατιώτες για να ελέγχουν αποτελεσματικά περίπου 2,5 εκατομμύρια Παλαιστινίους στη Δυτική Όχθη».

    Ο Χαράρι έχει διαρκή παρουσία στα Μέσα Ενημέρωσης και το Διαδίκτυο με καθαρές θέσεις.  Στις 13/5/21, ένα σχόλιό του:

«Λυπάμαι βαθιά για τη βία που κατακλύζει το μέρος του κόσμου που εγώ λογίζω για σπίτι μου. Αυτή η βία δεν είναι φυσική καταστροφή ή αυθόρμητη συναισθηματική έκρηξη […] Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα μέσω του μίσους, της βίας και του θανάτου. Το αποκαλούν πολιτική. Μπορεί να αποκληθεί ως ανθρώπινη θυσία».

* 

Θα ολοκληρώσουμε το κείμενό μας παραθέτοντας αποσπάσματα από δύο παλαιστίνιους ποιητές που πρωτοδιάβασα πριν από σαράντα χρόνια, αλλά  και ένα ποίημα της σύγχρονης ποιήτριας  Maya  Abu Al-Hayyat που μεταφράζω .

Ο Taufik Zayad (1932-1994) γεννήθηκε στη Γαλιλαία και σπούδασε φιλολογία στη Μόσχα. Είχε αναπτύξει πολιτική δράση και υπήρξε ηγέτης του κομμουνιστικού παλαιστινιακού κόμματος Ρακά, ενώ διετέλεσε και δήμαρχος της Ναζαρέτ. Ο Zayad πέθανε το 1994 σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στην κοιλάδα της Ιορδανίας, ενώ επέστρεφε από την Ιεριχώ, όπου είχε μεταβεί για να καλωσορίσει τον Γιάσερ Αραφάτ, ο οποίος μόλις είχε επιστρέψει από την εξορία.

Πάνω στον κορμό μιας ελιάς (απόσπασμα)

…επειδή δεν μπορώ ν’ αγοράσω χαρτί

θα χαράξω αυτά που τραβάω

τα μυστικά μου όλα θα χαράξω

πάνω στον κορμό μιας ελιάς

στην αυλή του σπιτιού μου.

Θα χαράξω την ιστορία μου

Τις πράξεις της τραγωδίας

Τους αναστεναγμούς για τα περιβόλια

Κι όλα τα αχ πάνω στους τάφους των προγόνων μου.

Θα χαράξω

Την κάθε πίκρα που γεύτηκα

Την πίκρα που με τόνο δέκατο

Απ’ τη μελλούμενη ευτυχία θα σβήσει.

Taufik Zayad (μτφρ.: Kamal Kattan)

Ο Mahmud Darwish (1942-2008), θεωρείται ο εθνικός ποιητής της Παλαιστίνης, αλλά και από τους σημαντικότερους ποιητές του αραβικού κόσμου. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ αυτών και το Βραβείο Λένιν το 1983.

Κατάσταση πολιορκίας (αποσπάσματα)

Όταν σε πολιορκούν, / Η ζωή είναι μια στιγμή

Ανάμεσα στην ανάμνηση / Της πρώτης στιγμής

Και στη λήθη / Της τελευταίας

*

Οι στρατιώτες μετρούν την απόσταση

Ανάμεσα στο είναι και το μηδέν με κιάλια,

Κρυμμένοι πίσω απ’ τα τανκς.

*

Εμείς μετράμε την απόσταση

Ανάμεσα στο σώμα μας και τις ρουκέτες

Μονάχα με τις έξι μας αισθήσεις.

Και μία γυναίκα ποιήτρια η Maya Abu Al-Hayyat (1980) που ζει στην Ιερουσαλήμ και είναι ποιήτρια, συγγραφέας παιδικών βιβλίων και ηθοποιός. Μεταφράζω από τα αγγλικά το ποίημά της What If.

Κι αν

Κάθε φορά που βγαίνω από το σπίτι,  αυτοκτονία είναι,

και κάθε γυρισμός, μια αποτυχημένη επιχείρηση.

Τι θα γινόταν,  αν τα καμένα ελαστικά έσκαγαν

και οι στρατιώτες γίνονταν  κατεργαρέοι;

Τι κι αν οι έφηβοι γίνονταν επαναστάτες

και ο οδηγός του φορτηγού αποκοιμήθηκε στο τιμόνι;

Κι αν

Βρίσκω αυτό που ψάχνω;

Θέλω να γυρίσω σπίτι ολόκληρος.

Σημαδεύω τους δρόμους με ψίχουλα

για να με βοηθήσει να περπατώ πάνω κάτω

μέχρι τα πουλιά  να φάνε  όλο το ψωμί μου.

(μετ. από τα αγγλικά Θ. Μουσόπουλος)

*

Στις 13 του Μάη 2021, που έγραφα το κείμενο και είδα τα κείμενα του Χαράρι, απάντηση και σχόλια στον Χαράρι διάβασα πολλά, παραθέτω ένα του Yuval Shafir:

«Στις φορές, όταν το αίμα είναι ζεστό, υπάρχει η τάση να ξεχνάμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων και στις δύο πλευρές δεν είναι κακή».

ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΞΑΝΘΗ, 10 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2023