Στην οικοτεχνία «Meligeysis»  της Γεύσης Τουλουμίδου, παρουσιάστηκε το βιβλίο «Κομοτηνή στο πιάτο», των  Θεανώ Πασχάλη και Ζαφείριου Τσάκου.

«Κομοτηνή στο πιάτο»

Μια ιδιαίτερη εκδοτική πρωτοβουλία,  που απλώνεται σε όλο το πολυπολιτισμικό γαστρονομικό ψηφιδωτό της Θράκης, επικεντρώνοντας στη Ροδόπη, με  τις ιδιαιτερότητες των πληθυσμιακών ομάδων που ζουν στην περιοχή.

Ένα Κυριακάτικο τραπέζι στρώθηκε στις 12 Μαΐου 2024,  στα Κομνηνά, με αυθεντικές συνταγές, που είχαν όλοι οι παρευρισκόμενοι να απολαύσουν, δοκιμάζοντας πιάτα αυθεντικά, συγκρίνοντας γεύσεις, κάνοντας εικόνες από τις προηγούμενες δεκαετίες, τότε που η γιαγιά, σε παραδοσιακές συνθήκες, ετοίμαζε τα απαραίτητα.

Η « Όμορφη Πόλη 89,9» ανέλαβε την παρουσίαση της εκδήλωσης, μέσω του δημοσιογράφου  και διευθυντή του δημοτικού ραδιοφώνου Ξάνθης Τηλέμαχου Αρναούτογλου, σε μια προσπάθεια που ενθαρρύνεται  από την Πρόεδρο του Δ.Σ. Δέσποινα Θεοδωρίδου,  στα πλαίσια της εξωστρέφειας και της γνωριμίας των ανθρώπων της περιοχής, με τον ανεξάντλητο πλούτο της πολιτισμικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

«Δεν είμαστε εμείς οι συγγραφείς, αλλά οι γυναίκες που μας αφιέρωσαν τον χρόνο τους, μας μίλησαν για τις παραδόσεις τους και κράτησαν ζωντανές όχι μόνο τις συνταγές αλλά και στις μνήμες που τις συνδέουν. Εμείς είμαστε οι καταγραφείς αυτών των γεγονότων που εξελίσσονται μέσα στην ιστορία της ευρύτερης πολυπολιτισμικής περιοχής μας», σημείωσε ο Ζαφείρης Τσάκος κατά την  παρέμβασή του στην εκδήλωση.

Η Θεανώ Πασχάλη, αναφερόμενη στον τρόπο με τον οποίο εργάστηκαν για τη συγγραφή του βιβλίου, διευκρίνισε ότι ξεκίνησαν να δουλεύουν  μέσα στην περίοδο της καραντίνας και λόγω των υγειονομικών μέτρων οι περισσότερες συνεντεύξεις με τις κυρίες έγιναν από το τηλέφωνο.

 «Θεωρώ, πως η επικοινωνία που είχαμε μαζί τους ήταν για τις ίδιες μια μοναδική συντροφιά. Περίμεναν οι κυρίες να τις καλέσουμε στο τηλέφωνο, να μιλήσουμε για τις συνταγές, για να μας εξιστορίσουν στιγμές από την καθημερινότητα που βίωσαν και ταυτόχρονα κάναμε παρέα, τηλεφωνική, γινόμασταν, συντροφιά», τόνισε η κ. Πασχάλη και σημείωσε:

«Μέσα σε αυτή την επικοινωνία τις ζητήσαμε να μας περιγράψουν τις κουζίνες των παιδικών τους χρόνων, έτσι όπως κρατήθηκαν στις μνήμες του μυαλού τους. Μέσα από το βιβλίο μάθαμε πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία για την κουζίνα και τα τρόφιμα που ήταν άγνωστα στους περισσότερους, όπως για παράδειγμα για τη συντήρησή των φρούτων μέσα στα άχυρα».

Εμινέ Μπουρουτζή - Πρόεδρος του Συλλόγου Πομάκων Ξάνθης

Η κα. Εμινέ Μπουρουτζή, κατέθεσε τη δική της εμπειρία με την παρασκευή της παραδοσιακής συνταγής,  της πομάκικης πίτας «Κλίν» που ξεκίνησε να μαθαίνει από την ηλικία των 11 ετών. Αναφέρθηκε σε πολλές παραλλαγές της συνταγής που γίνονται σε πολλούς οικισμούς στα πομακοχώρια, όπου αλλού γίνεται με φύλλα και αλλού χωρίς φύλλα, αλλά με περισσότερα αυγά για να δένει η ζύμη, διεκδικώντας ο κάθε οικισμός, την αυθεντικότητα της συνταγής.

Αστιευόμενη, καθώς λίγο νωρίτερα έγινε λόγος για τη διεκδίκηση της αυθεντικότητας κάποιων φαγητών από δύο και τρείς πληθυσμιακές ομάδες, είπε ότι: «διαφωνούμε συχνά με την Γεύση Τουλουμίδου που κάνει «ωτία» ποντιακά, γιατί εμείς αυτά τα λέμε «μέτερατς» και είναι ακριβώς τα ίδια, η Γεύση λέει ότι είναι ποντιακή η συνταγή, εγώ λέω πομάκικη!»

Γιώργος Παπαδόπουλος – Πολιτιστικός Σύλλογος «Τραντέλενες»

Ο Σύλλογος  «Τραντέλενες» έδωσε το παρόν  στην εκδήλωση, από τη μία,  παραδίδοντας στο κοινό τραπέζι αρκετές συνταγές που όλοι δοκίμασαν   με ευχαρίστηση και από την άλλη με την κατάθεση των εμπειριών του Γιώργου Παπαδόπουλου από την κουζίνα της γιαγιάς.

«Ένα Βασίλειο γνώσεων, γεύσεων, αρωμάτων και ζεστασιάς. Ήταν η καρδιά του σπιτιού όπου η οικογένεια μαζευόταν για να  μοιραστεί νοστημιές,  ιστορίες και γέλια.  Πάνω στο τραπέζι με το καρό  τραπεζομάντηλο η γιαγιά έβαζε τα   μαγικά της τα χέρια και  γεμάτη  αγάπη έφτιαχνε παραδοσιακά φαγητά», σημείωσε ο Γιώργος Παπαδόπουλος, που έχει εικόνες από το παραδοσιακό τραπέζι και τη ζεστή αγάπη που ξεχείλιζε από …… παντού.

Το βιβλίο περιλαμβάνει -κατά ενότητες- αντιπροσωπευτικές συνταγές μιας σειράς πληθυσμιακών ομάδων της Κομοτηνής και της ευρύτερης περιοχής της Θράκης, όπως: Ανδριανουπολίτες, Ανατολικορωμυλιώτες, Σαρακατσάνοι, Κιζδερβενιώτες, Γκαγκαβούζηδες, Καρλικιώτες, Ηπειρώτες, Πομάκοι, Ρομά κ.ά.

Γεύση Τουλουμίδου

Η Γεύση Τουλουμίδου, απολαμβάνοντας τη διαρκή και σε όλα τα επίπεδα φροντίδα του Ηρακλή, που ανεξάντλητος κινείται στον χώρο, ανέβασε ψηλά τον πήχη και σε ένα άψογο περιβάλλον έστρωσε υποδειγματικά τα τραπέζια, φιλοξενώντας εδέσματα που παρασκεύασαν σύλλογοι παράδοσης από Κομοτηνή και Ξάνθη, αλλά και δικά της….

 τα τελευταία χρόνια μέσα στο ολάνθιστο κτήμα της παραδοσιακής οικοτεχνίας μελιού «MELIGEYSIS» φιλοξενεί πολλές ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις που σχετίζονται με την ιστορική παράδοση της ευρύτερη περιοχής της Θράκης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ευχαρίστησε τον Σύλλογο Πομάκων Ξάνθης και την πρόεδρό του Εμινέ Μπουρουτζή, τον Σύλλογο Ποντίων Χορευτών Τραντελλένες και την Εύρηκα Πουτακίδου για τα εξαιρετικά φαγητά που μαγείρεψαν σημειώνοντας πως κάθε συνταγή, ανάλογα με τον τόπο που παρασκευάζεται, έχει διαφορετική ονομασία, αν και περιλαμβάνει τα ίδια υλικά.