«Μάρτυρες, Μαρτύριο και Προφητική Μαρτυρία κατά τους Δύο Παγκόσμιους Πολέμους», είναι ο τίτλος του βιβλίου του Νίκου Κοσμίδη, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ακρίτας, το 2023, με τον συγγραφέα να τονίζει ότι δυστυχώς το φαινόμενο του πολέμου είναι επίκαιρο, με τους δύο πολέμους σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία, αλλά και πολλές ακόμη εστίες πολέμων ανά τον κόσμο,  προσθέτοντας ότι πρόκειται για μία ιστορική μελέτη,  που εξετάζει τη σχέση θρησκείας, πίστεως και πολέμου.

Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου , το αγγελικό μήνυμα "...και επί γης ειρήνη" στέκει διαρκώς απέναντι στην κυριαρχική παρουσία της βίας στην ανθρώπινη ιστορία. Συχνά, όμως, και απέναντι στη βία της ίδιας της ιστορίας του Χριστιανισμού και το  βιβλίο έρχεται να μάς γνωρίζει ποια ήταν η θεολογική και εκκλησιαστική μαρτυρία απέναντι στα φαινόμενα του εθνικισμού, του μιλιταρισμού, του αντισημιτισμού και του φασισμού-ναζισμού, μέσα στην ταραγμένη Ευρώπη του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.

Στις δύο θεματικές ενότητες του βιβλίου «Ο Μεγάλος Πόλεμος ως πρόκληση για το χριστιανισμό» και  «Β’ΠΠ : σύγκρουση  χριστιανισμού και ναζισμού» ο αναγνώστης θα προβληματιστεί, επίσης, για τη σχέση Εκκλησίας και βίας. Ένας προβληματισμός ιδιαίτερα κρίσιμος την παρούσα περίοδο, με αναφορά και στην παγκόσμια μαρτυρία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μέσα από έναν συνεχή διάλογο μεταξύ της ιστορίας του ανθρώπινου πόνου, της πίστης και του μαρτυρίου, σκιαγραφείται η οικουμενική θέαση μιας προφητικής μαρτυρίας ειρήνης, δικαιοσύνης, αλληλεγγύης και καταλλαγής, σε καιρούς πολέμου, βίας, μίσους και θανάτου.

Το βιβλίο παρουσιάζεται σε μια εκδήλωση διαλόγου τη Δευτέρα, 11 Νοεμβρίου, στις 18:30, ανήμερα της Ημέρας Ανακωχής (Armistice Day), από το Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης, το πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού και τον Σύλλογο Φίλων του ΙΘΤΠ. Η εκδήλωση θα προσεγγίσει το θέμα από την οπτική των επιστημών της ιστορίας, της θεολογίας, της αισθητικής και της ιστορίας τέχνης, της κοινωνιολογίας και της εκπαίδευσης. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΤΣΟΥΔΕΡΟΥ της Καπναποθήκης «Π».

 O Μεγάλος Πόλεμος (Α’ ΠΠ) έληξε την 11 Νοεμβρίου 1918, με την υπογραφή της ανακωχής σ’ ένα σιδηροδρομικό βαγόνι στο δάσος της Κομπιένης, στη Γαλλία. Ο πόλεμος που έκλεισε τον μακρύ 19ο αιώνα, δεν άφησε ανεκμετάλλευτη τη θρησκευτική ταυτότητα των εμπολέμων κρατών και εθνών. 110 χρόνια μετά την έναρξή του (1914-2024) και παρά τις διαχρονικές δεσμεύσεις πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών, η εργαλειοποίηση του θρησκευτικού φαινομένου σε καιρούς πολέμου, παραμένει διαρκές ζήτημα.

Ακούστε το Ν.Κοσμίδη.

 Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Μάρτυρες, Μαρτύριο και Προφητική Μαρτυρία κατά τους Δύο Παγκόσμιους Πολέμους» (Εκδόσεις Ακρίτας, 2023), του Νίκου Κοσμίδη, διοργανώνεται η εσπερίδα, για αναφορά στο φαινόμενο του πολέμου και ανοιχτή συζήτηση με το κοινό.

 Στην εκδήλωση συμμετέχουν με σύντομες παρουσιάσεις οι:

•            Σεβ. Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως κ.κ. Άνθιμος

•            Γιάννης Κολοκοτρώνης, Ιστορικός Τέχνης, Καθηγητής ΔΠΘ

•            Δρ. Θεόδωρος Σαραφίδης, Κοινωνιολόγος – εκπαιδευτικός

•            Όλγα Γκούμα, Σύμβουλος Εκπαίδευσης Θεολόγων ΑΜΘ

•            Ανδρέας Ματζάκος, Διευθυντής ΙΘΤΠ, Υπ. Διδ. Ιστορίας

•            Νίκος Κοσμίδης, Υπ. Διδ. Αρχιτεκτονικής, ΜΑ Θεολογίας

Θα συντονίσει η Μαρία Πετρά, Βιομηχανική Αρχαιολόγος, ΠΑΣΤΑΛΙ ΑΜΚΕ

Όταν ο Νίκος Κοσμίδης ‘σκόνταψε πάνω στην ιστορία’ στο ύψωμα 731

Τις συγκλονιστικές εμπειρίες, που βίωσε στο πρόσφατο ταξίδι του στους ιστορικούς χώρους μνήμης του ελληνο-ιταλικού πολέμου το 1940, στα βουνά της Αλβανίας, μετέφερε ο Νίκος Κοσμίδης κατά τη διάρκεια της συνέντευξης που παραχώρησε με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του.

Μετά την πρώτη του επίσκεψη το 2016, τον Οκτώβριο του 2024, ο κύριος Κοσμίδης συμμετέχοντας στην ετήσια καθιερωμένη προσκυνηματική επίσκεψη, που πραγματοποίησε η  Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού, παράρτημα Ξάνθης, όπως υπογράμμισε «σκόνταψε στην ιστορία», αφού κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο Ύψωμα 731, αυτή τη φορά κάνοντας έρευνα στο πεδίο, σε ένα πιο απομακρυσμένο σημείο αντίκρισε τα οστά ενός πεσόντα στρατιώτη στον πόλεμο του 1940.

Ένιωσα  ταραχή, συγκλονίστηκα με την υλική υπόσταση των πρωταγωνιστών της μνήμης, δήλωσε ο Νίκος Κοσμίδης, προσθέτοντας ότι γιατρός, που συμμετείχε στην αποστολή, ταυτοποίησε ότι πρόκειται για ανθρώπινα οστά και ήδη όπως είπε, έχουν ενημερωθεί οι αρμόδιες αρχές, που θα αναλάβουν την μέριμνα για την περισυλλογή των οστών, απευθύνοντας παράλληλα και την έκκληση στους συγγενείς των άταφων ηρώων του 1940 να μην διστάσουν να δώσουν δείγμα DNA, που απαιτείται για την ταυτοποίηση.

Επιπλέον, ο κύριος Κοσμίδης, στο πλαίσιο της επιτόπιας έρευνάς του, βρέθηκε για πρώτη φορά μαζί με εγγονό Έλληνα στρατιώτη, από την Κατερίνη, στο σημείο που έπεσε ο παππούς του μαχόμενος το 1940, σε ένα σημείο κυριολεκτικά δύσβατο, όπου μέχρι σήμερα πολλοί λίγοι Έλληνες έχουν επισκεφθεί την συγκεκριμένη περιοχή, όπου σε μία μόνο ημέρα είχαν  χαθεί 100 στρατιώτες.