Η ελληνική οικονομία θα κινδυνεύσει από μία νέα δημοσιονομική κρίση στην ΕΕ;

Έχουν περάσει δεκαπέντε και πλέον χρόνια από τότε, που η ελληνική οικονομία διαβιούσε στη διακεκαυμένη ζώνη της καταστροφής, με την πόρτα των αγορών κλειστή και τα ταμεία άδεια. Δεκαπέντε χρόνια μετά, ο παγκόσμιος οικονομικός ορίζοντας μοιάζει γκρίζος.

Η Γαλλία βρίσκεται στα πρόθυρα δημοσιονομικής κρίσης. Η Γερμανία φλερτάρει με πολιτικές, που παραπέμπουν σε δημοσιονομικό συναγερμό, προκειμένου να αποφύγει τα χειρότερα, ενώ το δολάριο δέχεται διαρκείς πιέσεις. Σε αυτό το πλαίσιο οι επενδυτές αναζητούν καταφύγιο σε ομόλογα αναδυόμενων αγορών.

Το αξιοσημείωτο της νέας εποχής είναι ότι, η Ελλάδα δεν είναι πλέον το παράδειγμα προς αποφυγή. Μπορεί για την δημοσιονομική κρίση με ανεξέλεγκτες συνέπειες να έχει επικρατήσει διεθνώς ο όρος «κρίση Ελληνικού τύπου», ωστόσο τόσο οι αγορές, όσο και οι κυβερνήσεις, οι διεθνείς οργανισμοί και οι περίφημοι «Θεσμοί» σώζοντας και τη δική τους υστεροφημία,   χαρακτηρίζουν πλέον την Ελλάδα ως φαινόμενο που άντεξε, επέστρεψε και τώρα διαγράφει θετική πορεία.

Την ώρα λοιπόν, που η Ελλάδα δέχεται επαίνους, οι βασικοί παράγοντες, που έπαιξαν ρόλο στο Ελληνικό δράμα την περασμένη δεκαετία, ζουν στιγμές δημοσιονομικής δυσκολίας. Θα μπορούσαν όμως αυτές οι δυσκολίες να συμπαρασύρουν την Ελλάδα;

Το Ελεγκτικό Συνέδριο προειδοποιεί για άμεση μείωση δαπανών, προκειμένου να αντιστραφεί η πορεία του ελλείμματος.

Μεταξύ των πολλών κοινωνικών, πολιτικών, κομματικών προβλημάτων, που έχει να αντιμετωπίσει ο Πρόεδρος Μακρόν, το μεγαλύτερο μάλλον είναι το δημοσιονομικό. Βόμβα στα θεμέλια, με την αντίστροφη μέτρηση να έχει αρχίσει.

Ενδεικτικό του γαλλικού δημοσιονομικού δράματος, είναι ότι το Γαλλικό Ελεγκτικό Συνέδριο προειδοποιεί για εκτροχιασμό. Η Γαλλία πρέπει να εξοικονομήσει περίπου 105 δισ. ευρώ έως το 2029, ώστε να αποφύγει κρίση «ελληνικού τύπου».

Το Ελεγκτικό Συνέδριο προειδοποιεί για άμεση μείωση δαπανών, προκειμένου να αντιστραφεί η πορεία του ελλείμματος. Το 2024 έκλεισε στο 5,8 % του ΑΕΠ. Πλέον το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει μείωσή στο 5,4 % φέτος και στο 4,6 % το 2026. Στόχος η Γαλλική Οικονομία να επιστρέψει στα πλεονάσματα το μακρινό 2029, ώστε να διαφυλάξει την οικονομική κυριαρχία της.

Το ΔΝΤ, που βλέπει την Ελλάδα να έχει επιστρέψει σε υπερμεγέθη πρωτογενή πλεονάσματα, προτείνει και στη Γαλλία τη γνωστή του συνταγή: Διαρκής δημοσιονομική προσαρμογή, πρόσθετα μέτρα και ετήσια λιτότητα ύψους 1,1 % του ΑΕΠ το 2026 και 0,9 % για το υπόλοιπο της δεκαετίας.

Η Γαλλία των πολλών προβλημάτων ανησυχεί και ο πρωθυπουργός Μπαϊρού επιβεβαιώνει ότι, η κρίση θα γίνει «μη αναστρέψιμη», εάν δεν περιοριστούν οι δαπάνες. Τα εργαλεία ανάσχεσης της κρίσης, είναι πιθανό να αποδώσουν, εφόσον στους πολλούς δύσκολους παράγοντες δεν προστεθεί και μια πολιτική κρίση στο εσωτερικό της χώρας, η μια ακόμα σοβαρή γεωπολιτική κρίση.

Οι πιστοί της «δημοσιονομικής ορθοδοξίας» της θεωρίας του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, μοιάζουν να αναθεωρούν.

Η Γερμανία δεν ζει κρίση δημόσιου χρέους. Παρά τα πολλά προβλήματα, που αντιμετωπίζει, το χρέος της παραμένει νοικοκυρεμένο με γερμανική ευλάβεια. Μόλις στο 62% του ΑΕΠ. Παρόλα αυτά οι συζητήσεις στη Γερμανική βουλή θυμίζουν περισσότερο Ελληνικό κοινοβούλιο της περιόδου της Ελληνικής κρίσης. Η αντιπαράθεση μεταξύ των «σκληρών» και των υπολοίπων, αφορούν την ανάγκη σοβαρών δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων, με έντονη αμφισβήτηση της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας.

Πλέον οι Γερμανοί αναγκάζονται να χαλαρώσουν το «Schuldenbremse» (μηχανισμός φρένου χρέους), δημιουργώντας ειδικό ταμείο και εξαιρώντας τις αμυντικές δαπάνες άνω του 1 % του ΑΕΠ. Θα αποδώσει η προσπάθεια; Οι επιφυλάξεις για την αποδοτικότητα των μέτρων είναι μεγάλες.

Αναταραχή στα νομίσματα

Το δολάριο περνά δύσκολες ώρες από την στιγμή, που ο Ντόναλντ Τραμπ κάθισε και πάλι στην καρέκλα του προέδρου. Οι πολλαπλές κρίσεις, που προκάλεσε ο πρόεδρος Τραμπ έφεραν αναταράξεις στην οικονομία.

Το αμερικανικό νόμισμα υποχωρεί σταθερά και βρίσκεται σε χαμηλά τριετίας.  Η αποδυνάμωση του υποστηρίζεται από το μεγάλο κρατικό χρέος, τις έντονες μεταβολές στην εμπορική πολιτική της χώρας με την περιπέτεια των δασμών, αλλά  και τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από την Fed.

Η υποχώρηση του δολαρίου αλλάζει τις ισορροπίες και προκαλεί προβληματισμό. Προφανώς και είναι θετική εξέλιξη για φθηνότερο δανεισμό σε δολάρια, αλλά την ίδια ώρα αυξάνει το κόστος των εισαγωγών και προκαλεί αναταράξεις στους προϋπολογισμούς όλων των χωρών.

Μπορεί η δημοσιονομική πειθαρχία και οι πιέσεις για νέα λιτότητα  να ταράξει την ισορροπία της Ελληνικής Οικονομίας; Η στροφή για μείωση ελλειμμάτων σε χώρες, όπως η Γαλλία μπορεί να ασκήσει έμμεση πίεση και στην Ελλάδα, περιορίζοντας τη δημοσιονομική ευελιξία.

Ο διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας προειδοποίησε πως «οι αμερικανικοί δασμοί και ο πληθωρισμός μπορεί να καθυστερήσουν την κανονικοποίηση της νομισματικής πολιτικής, πλήττοντας Ελληνικά εξαγωγικά προϊόντα μας (ελιές, φέτα κ.α) και την εμπιστοσύνη των επενδυτών».

Μπορούν αυτά τα δεδομένα να ανατρέψουν την πορεία της ελληνικής οικονομίας;

Όλα θα κριθούν από τη βούληση να αντιμετωπιστούν δομικές αδυναμίες, όπως είναι το μεγάλο εξωτερικό έλλειμμα, το υψηλό δημόσιο χρέος, οι μεγάλες στρεβλώσεις στην αγορά και οι εντεινόμενες κοινωνικές ανισότητες. Καθοριστικό ρόλο ωστόσο θα παίξει αν θα υπάρξουν γεωπολιτικές αναταράξεις, που θα επηρεάσουν τη μονομερή εξάρτηση της χώρας κυρίως από τον τουρισμό, αλλά και τις υπηρεσίες και την κατανάλωση.

Το ίδιο και με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Όλες οι θετικές εκθέσεις για την Ελληνική Οικονομία συνοδεύονται από την ανησυχία για συστημικούς κινδύνους και την μεγάλη καθυστέρηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Αυτό θα κρίνει και τις αντοχές της Ελληνικής Οικονομίας στους πιθανούς εισαγόμενους κραδασμούς. Το θετικό είναι ότι σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο η Ελλάδα βρίσκεται σε ισχυρή θέση. Το αρνητικό ότι, μεγάλες αδυναμίες της Ελληνικής Οικονομίας παραμένουν η έλλειψη αντανακλαστικών και η μη δημιουργία μακροχρόνια αναπτυξιακού πλάνου.

Τέλος, ο Νομπελίστας οικονομολόγους Ντάρον Ατσέμογλου σε συνέντευξή στου στα Νέα προειδοποίησε ότι σε μία ενδεχόμενη κρίση, η χώρα δεν θα μείνει ανεπηρέαστη.

 

 

 

 

 

 

 

 

Πηγή:Ot.gr

Σύνταξη κειμένου: Δημήτρης Τζελέπης

Επιμέλεια: Δέσποινα Κουγιουμτζόγλου

Οικονομικά
Πολιτικά