Σύνδρομο… Harrods

Μπορεί το «τιτίβισμα» του Στέφανου Τσιτσιπά, που προέτρεπε κάποιον να χτίσει ένα Χάροντς στην Ελλάδα να σήκωσε… κύματα διαμαρτυριών από τους χρήστες του Τουίτερ, όμως, φαίνεται πως οι Έλληνες καταναλωτές είναι έτοιμοι (… από καιρό), για ένα τέτοιο ενδεχόμενο…

 

Ποιος άλλωστε, μπορεί να ξεχάσει -όσο… απόμακρος κι αν είναι με τα «κοσμικά»- τις εικόνες που ταξίδεψαν σε όλον τον κόσμο από το λονδρέζικο πολυκατάστημα, παραμονή Χριστουγέννων του 2019. Τότε, που τα πράγματα ήταν ακόμη φυσιολογικά και οι ορδές από Άγγλους και τουρίστες έξω από τα Χάροντς να συνωστίζονται επικίνδυνα, προκαλούσαν, τουλάχιστον, την απορία… και όχι μόνο στους «απόμακρους»…

 

Αλλά, έτσι, συμβαίνει με καθετί… εμβληματικό. Προσελκύει τις μάζες, προκαλεί υστερία, απαιτεί την, άνευ όρων, παράδοση των υποκειμένων…

 

Και το συγκεκριμένο πολυκατάστημα, ένα από τα διασημότερα στον κόσμο είναι… χορτασμένο, από μια ευρεία γκάμα έκφρασης της θυμικής κλίμακας.

 

Κι εμείς, που αγαπάμε να πιθηκίζουμε συμπεριφορές -αυτές τις «έξωθεν», ιδιαιτέρως- δε δυσκολευτήκαμε όλα αυτά τα χρόνια να… πεταγόμαστε μέχρι το Λονδίνο και να… «το ζούμε μόνοι μας». Μαζί με χιλιάδες εκατοντάδες άλλους. -Όσο περισσότεροι, τόσο καλύτερα…

Αλλά και οι υπόλοιποι που δεν είχαμε την… τιμή ή τη δυνατότητα να επισκεφθούμε τον πιο διάσημο «καταναλωτικό ναό» της Ευρώπης, ας είν’ καλά η… προσομοίωση και το αίσθημα συνέπειας (στον πιθηκισμό).

 

Αυτό το… «σύνολο κλινικών συμπτωμάτων» έχουν στο μυαλό τους οι αρμόδιοι και δε βιάζονται για το «άνοιγμα» της εγχώριας αγοράς.

 

Χάροντς μπορεί να μην έχουμε, αλλά την αντίστοιχη καταναλωτική υστερία, μπορούμε να την αναπτύξουμε και κυρίως να την επιδείξουμε, σκέφτονται οι λοιμωξιολόγοι, επιστήμονες και πολιτικοί και κρατούν μικρό καλάθι ως προς το… μπόνους (γιατί έτσι αντιμετωπίζεται) που ετοιμάζεται να δοθεί στους απανταχού έγκλειστους (ή περίπου) αυτού του τόπου…

 

Και μπορεί να επιδιδόμαστε στο σπορ του «ηλεκτρονικού καταναλωτισμού» -σα να μην υπάρχει αύριο- με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι στις εταιρίες ταχυμεταφορών να εκτελούν τα καθήκοντά τους σε συνθήκες.... Εγγλέζων πατατοπαραγωγών του 18ου αιώνα, αλλά, οι παλιές συνήθειες δεν ξεχνιούνται ποτέ -όχι σαν τις παλιές αγάπες…

 

Πολλώ, δε, μάλλον όταν πρόκειται για «καταναλωτικές»...

 

Είναι η πολυήμερη στέρηση, σου λέει…  Που αντί να φθίνει, αντιθέτως, εντείνεται…

Γιατί, από τη συγκεκριμένη μανία, δε φαίνεται ότι μπορεί να… καθαρίσεις. Είναι που δεν έχει προβλεφθεί και κάποια αντίστοιχη θεραπεία –και ούτε πρόκειται να προβλεφθεί, για ευνόητους λόγους…

Είναι, λοιπόν, σίγουρο,  πως αν μας «λύσουν», τότε θα ξεχυθούμε και θα συνωστιστούμε… Σε μια περίοδο που η διασπορά του ιού παραμένει ευρεία, παρά το γεγονός ότι διανύουμε την πέμπτη εβδομάδα του επίσημου εγκλεισμού μας. Κι ενώ οι ΜΕΘ συνεχίζονται να δέχονται ισχυρές πιέσεις, με τους διασωληνωμένους να αγγίζουν τους 600 σε καθημερινή βάση και με το υγειονομικό προσωπικό να βρίσκεται στα όριά του, καταβάλλοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες.

 

Προσπάθειες, που εξάρουμε, αρκεί να μη χρειαστεί να τις καταβάλουμε…

 

Προφανώς «κάτι δεν κάνουμε καλά»… όπως συνηθίζεται τελευταία να ακούγεται από θεσμικά και… ιδιωτικά χείλη.

Η άσκηση κριτικής στον κυβερνητικό σχεδιασμό και φυσιολογική είναι και αναγκαία, γιατί η πολιτική ευθύνη αυτών που ασκούν διακυβέρνηση, είναι συγκεκριμένη και πρέπει να ελέγχεται.

Απλώς, ας μην ξεχνάμε πως δεν μπορεί να αποτελεί αυτή η δημοκρατική διαδικασία μια… ιδιότυπη κολυμβήθρα του Σιλωάμ είτε για τους θεσμικούς που ασκούν τον έλεγχο είτε για τους πολίτες.

 

Γιατί, μπορεί η ευθύνη να έχει «διαβάθμιση» δε σημαίνει όμως ότι δεν αποδίδεται σε όλους, όσοι τη φέρουν…

 

Αν, λοιπόν, το καλοσκεφτούμε δεν είναι δυνατόν να ρίχνουμε (μέσες άκρες) το ανάθεμα και να γυρίζουμε από τ’ άλλο πλευρό… Το μερίδιο ευθύνης στέκει απέναντι και μας κοιτάζει ίσια στα μάτια. Κι ας το αποφεύγουμε. Εκεί είναι…

 

Είναι στους διαδρόμους της Βουλής και στις αντιπολιτευόμενες πτέρυγες, που προσπαθούν να προσποριστούν οφέλη, προτάσσοντας το «καλό των πολιτών», το οποίο αποτελεί και το… διαχρονικό αξεσουάρ, ανεξαρτήτως ιδεολογίας και πολιτικής φιλοσοφίας… Είναι στο σχεδόν «ανατριχιαστικό»: εγώ έχω τη λύση, αλλά και στις κραυγές αγωνίας με κομματική εσάνς…

 

Είναι και στο σούπερ μάρκετ χωρίς μάσκα και χωρίς αποστάσεις και στις μετακινήσεις άνευ λόγου και αιτίας, είναι και στη… χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα που μας… τραβάει απ’ τα μαλλιά, στους στενούς ή φαρδιούς εμπορικούς δρόμους και στο ρούχο που γράφει το όνομά μας, στην εμμονή της στιλιζαρισμένης μας τρίχας, στα εποχικά -υποχρεωτικά- μακροβούτια της απύθμενης συλλογής της Bibi Bo -στα τόσα «εγώ» (άμεσα ή έμμεσα) και στα καθόλου «εμείς»…

 

Γιατί, τα «εμείς» δε δημιουργούνται με τον ψυχισμό.

Καλλιεργούνται με την παιδεία.

Αλλά και με τη συστηματική προσπάθεια του κράτους για τη διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης είτε μέσα από τους νόμους είτε όμως και με την ύπαρξη κοινωνικού πλαισίου.

Πολλοί θεωρούν πως αυτό επιτελείται και με τη δύναμη του παραδειγματισμού… Ας μη διαφωνήσουμε…

Ίσως, μάλιστα και να αποτελεί το πρώτιστο (αφού είναι εύκολο, άμεσο, μαζικό) εργαλείο για την καλλιέργεια της, λεγόμενης, συλλογικής ευθύνης.

Και σε αυτό το πεδίο, την ευθύνη φέρει η ίδια η Πολιτεία. Και είναι διαχρονική.

 

Από την άλλη, το εργαλείο του παραδειγματισμού, δεν μπορεί να έχει επιλεκτικό προσανατολισμό.

Ο Πρωθυπουργός φωτογραφήθηκε χωρίς μάσκα. Αυτό αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγήν. Και πέραν των αντιπολιτευτικών κορωνών (ο καθένας κάνει τη δουλειά του) οι πολίτες μπορούν να «μάθουν» κάτι από αυτό -εκτός από το ότι πρέπει να αποφεύγουν την… «έκθεση».

Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να «μάθουμε» και με τους υγειονομικούς στις ΜΕΘ και τις κλινικές κόβιντ, ανά τη χώρα.

Αν το πρώτο παράδειγμα, οδηγεί σε… δικαιολογημένη «επανάσταση», το δεύτερο, γιατί να μην μπορεί να λειτουργήσει ως ενισχυτικό, στην προσπάθεια που κάνουμε αυτές τις τελευταίες πέντε εβδομάδες…

Η «διαβάθμιση» θα πείτε και θα έχετε δίκιο.

 

Όμως όταν ένας από μας (όπως είναι, εν προκειμένω, η υγειονομική ομάδα της χώρας) δείχνει τον δρόμο δε δικαιούσαι να μην ακολουθήσεις…

 

«Είμαστε μια κοινωνία αλληλεγγύης;», διερωτήθηκε ο Βασίλης Κικίλιας, «παίζοντας» κι αυτός, με τη σειρά του, με το θυμικό μας…

Όμως, πραγματικά… είμαστε;

Γιατί αν το μοναδικό μας μέλημα είναι πώς να περάσουμε την περίοδο των Χριστουγέννων, με όρους, ταιριαστούς με όσα ξέραμε, αδιαφορώντας ή αποσπασματικά ενδιαφερόμενοι ως προς την κατάσταση στα νοσοκομεία και τους δοκιμαζόμενους συμπολίτες μας (ασθενείς και εργαζόμενους), τότε απλώς «η ατομική αίσθηση της αντίληψής μας για τα πράγματα», είναι αυτή που κάνει όλη τη δουλειά…

Και συνοψίζεται, λίγο ως πολύ, στη φράση που επέλεξαν για μότο τους τα Χάροντς: «Όλα τα πράγματα, για όλους, παντού»…

Μια απρόσωπη, πολύχρωμη, προσβάσιμη ποικιλία αγαθών, έτοιμη να καλύψει… τις «ανάγκες», τα θέλω, το «εγώ μας».

Άλλο, όμως, η συλλογικότητα και άλλο η μάζα…

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Σύνταξη: Ελευθερία Μούκανου

Επιμέλεια: Ελευθερία Μούκανου

Κοινωνικά
Πολιτιστικά
Τοπικά