Με ένα περίπατο στην οδό Βενιζέλου, τον δρόμο των πλούσιων καπνεμπόρων εγκαινίασε η ενημερωτική εκπομπή του δημοτικού ραδιοφώνου, τη συνεργασία με τον Δημήτρη Γκαγκαλίδη, σε μια «Αλλιώτικη Πρόταση»…

Μέσα από την ιστορία και την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής, ο κ. Γκαγκαλίδης μας προτρέπει να κάνουμε τη βόλτα, για να «γνωρίσουμε» την πόλη. Μια πραγματικά, όμορφη πόλη…

Ο περίπατος θα ξεκινούσε από την πλατεία Αντίκα, στο παλιό Μπαλούκ Παζάρ, εκεί που λειτουργούσε η Ψαραγορά, στις αρχές του 1900, από την οποία ξεκινούσε το Ουζούν Σοκάκ, η σημερινή οδός Πυγμαλίωνος Χρηστίδη.

Η οδός Βενιζέλου ήταν η οδός Χρύσας, γιατί ο δρόμος από την παλιά Ξάνθη οδηγούσε στο σημερινό προάστιο, στο οποίο, καλλιεργούνταν ο φημισμένος καπνός Κιρέτσιλερ…

«Θα λέγαμε πως είναι το δικό μας… ‘Μπέβερλι Χιλς’ της εποχής», σημειώνει ο πρόεδρος της δημοτικής Πινακοθήκης, «καθώς, η Ξάνθη τότε, δεν είχε τίποτα να ζηλέψει σε ευημερία, πλούτο και ποιότητα ζωής».

Ο κ. Γκαγκαλίδης μας «οδήγησε» στην αρχή της Βενιζέλου, στα αριστοκρατικά κτίρια που κοσμούν τον δρόμο.

«Από δεξιά, το Αρχοντικό του Παναγιώτη Στάλιου, δημογέροντα, από την Γενισέα,  μεγαλωμένο στην Κωνσταντινούπολη και ευεργέτη της περιοχής. Αν και το κτίριο δεν είναι στην κατάσταση που θα έπρεπε ωστόσο, πιστεύω ότι θα μπορούσε να αναδειχθεί η μακεδονίτικη αρχιτεκτονική του… Και βεβαίως, δίπλα το καφέ “Κύκνος” του κυρίου Τάσου, που στιγμάτισε μια ολόκληρη εποχή».

Συνέχισε, απέναντι στη συμβολή του Αγίου Γεωργίου με το Αρχοντικό του υφασματέμπορα Δημήτριου Χασιρτζόγλου. «Μια πολύ γνωστή οικογένεια της Ξάνθης: ο Ευριπίδης διατέλεσε δήμαρχος. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό κτίριο που σήμερα αναδεικνύεται από τη δράση του Λυκείου Ελληνίδων».

«Από την άλλη πλευρά, οικία Ανάργυρου Σιγάλα, επιφανούς καπνέμπορου της Ξάνθης, τον οποίο», όπως είπε ο κ. Γκαγκαλίδης, «τον αποκαλούσαν “ο βιομήχανος των φτωχών”. Είχε μεγάλες ευαισθησίες για τους υπαλλήλους και τους εργάτες του, λέγεται ότι προίκιζε όλες τις φτωχές εργάτριές του».

Ακολουθώντας τον δρόμο και τα πρόσωπα, ο περιηγητής μας σταματά στο τέλος της οδού Μάρκου Μπότσαρη, στο δεύτερο σπίτι.

Περπατώντας πιο πάνω, στην Αγίου Αθανασίου, η σημερινή κατηφόρα της οδού Κονίτσης, λεγόταν οδός Ερμού. «Ήταν ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της παλιάς Ξάνθης με καταστήματα και εμπορικά, που η κατάληξή της οδηγεί στο παλιό δημαρχείο, αλλά και στο Παζάρι».

«Στο κεντρικότερο σημείο, το ομορφότερο σπίτι», λέει χαρακτηριστικά. Πρόκειται για το αρχοντικό του Εβραίου καπνέμπορου Ισαάκ Ντανιέλ, «από τους πιο πλούσιους που πέρασαν από την Ξάνθη. Λέγεται, πως όταν οι άλλοι μετρούσαν λίρες, αυτός μετρούσε τσουβάλια… Είχε φέρει το πρώτο ΙΧ στην Ξάνθη. Και βεβαίως,  έφτιαξε εκείνο το αρχοντικό που χαιρόμαστε κι εμείς, μετά την ανακαίνισή του. Το νοίκιασε στον Χατζηδάκη, όπου εκεί, στον πρώτο όροφο γεννήθηκε το 1924 ο μεγάλος Μάνος Χατζηδάκις και αποτελεί ορόσημο για την γειτονιά, πιστοποιώντας την πολιτιστική και ιστορική της αξία. Επίσης, εξαιρετικός απέναντι ο χώρος της εκκλησίας του Αγίου Βλασίου, το προαύλειο, η Πύλη».

Συνεχίζοντας, πιο κάτω στις πολύ όμορφες εικόνες, «από δεξιά, τη βορειοδυτική, το Ορφανοτροφείο Θηλέων το οποίο λειτούργησε μέχρι και τις αρχές περίπου της δεκαετίας του 90 και μπροστά από αυτό, τα Χάνια της εποχής. Είχε 52 πανδοχεία αυτός ο δρόμος», σημειώνει. Σήμερα, το ίχνος τους πιστοποιεί το ταβερνάκι στην απέναντι γωνία. Ο ιδιοκτήτης, του, απόγονος κι αυτός ανθρώπων με χάνια της εποχής, έχει ονομάσει την ταβέρνα του «Το Χάνι».

«Απέναντι», συνεχίζει ο κ. Γκαγκαλίδης, «το βιβλιοπωλείο Ωδείο, ηπειρώτικης τεχνοτροπίας, ένα πανέμορφο ανακαινισμένο κτίριο. Η ιδιαιτερότητά του, ο πάνω όροφος είναι κατοικία, ωστόσο, η μοναδική είσοδος είναι η κεντρική του καταστήματος. Άρα, για να πας στο σπίτι, πρέπει να περάσεις μέσα από το βιβλιοπωλείο…

Το συγκεκριμένο σημείο είναι μια… καρτ ποστάλ της σημερινής Ξάνθης», είπε με έμφαση.

Ο κ. Γκαγκαλίδης, προέτρεψε τους Ξανθιώτες να βγουν, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, και να γνωρίσουν την πόλη αλλά και τον νομό. «Να γίνουμε οι ίδιοι πρεσβευτές της Ξάνθης», σημείωσε.

Οι «Αλλιώτικες Προτάσεις», μια διαδικτυακή προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από 6 χρόνια αποτελεί «ένα ταξίδι στην καθημερινότητα, αρκεί να αφήσουμε τη συνηθισμένη μας διαδρομή και να διαλέξουμε έναν άλλο δρόμο», τόνισε.

«Η Ξάνθη που προσπερνάμε», έγινε μια πολύ όμορφη συνήθεια. Όμως βγήκε και εκτός της πόλης. Στο νομό. Και σήμερα οι Αλλιώτικες Προτάσεις αγκαλιάζουν όλη την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης… με μια «άλλη ματιά».

(Στόχος της ενημερωτικής εκπομπής είναι μέσα από ένα ολιγόλεπτο ένθετο, 5-10 λεπτών, τις Παρασκευές να ‘ανταμώνουμε’ στα σοκάκια και τις γειτονιές της πόλης και των οικισμών της, να ανηφορίζουμε στην πανέμορφη Σταυρούπολη, να ανακαλύπτουμε σημεία που πολλές φορές προσπερνάμε βιαστικά, τα οποία ‘κουβαλούν’ ακόμη και σήμερα την ιστορία της όμορφης Ξάνθης και των ανθρώπων της.)

Απολαύστε την ξενάγηση από τον Δ.Γκαγκαλίδη.