Κυκλοφορεί η νέα, πολυτελέστατη ιστορική έκδοση του Λαογραφικού και Ιστορικού Μουσείου Ξάνθης, με τίτλο «Έλληνες Βλαχόφωνοι στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη - Μονοπάτια Διασποράς Ελλήνων Βλαχοφώνων», της Χαρίκλειας- Σταματίας Μαργαριτοπούλου.

Πρόκειται για ένα οδοιπορικό μέσα από ένα ανέκδοτο οικογενειακό αρχείο και μαρτυρίες (16^ος-20^ος αιώνας), από τις βουνοκορφές της Πίνδου στις πλαγιές (στη σκιά) της Ροδόπης, από τις Εκδόσεις ΦΕΞ.

Φιλοξενούμενος στην πρωινή εκπομπή του Δημοτικού Ραδιοφώνου, ο Πασχάλης Ξανθόπουλος, διευθυντής της ΦΕΞ ευχαρίστησε όλους όσους εργάστηκαν για την ολοκλήρωση της έκδοσης, τη συγγραφέα Χαρίκλεια – Σταματία Μαργαριτοπούλου, την επιστημονική και τεχνική ομάδα της ΦΕΞ και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Ιδιαίτερη αναφορά, στην καθηγήτρια του τμήματος Ιστορίας –Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης Αικατερίνη Μάρκου, αλλά και στη Διδάκτορα Λαογραφίας ΔΠΘ και διδάσκουσα στο Τμήμα Γλώσσας Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξείνιων Χωρών του Πανεπιστημίου μας, Γαρυφαλλιά Θεοδωρίδου.

Η περίοδος της πανδημίας, με δεδομένο ότι οι «διά ζώσης» δραστηριότητες απαγορεύτηκαν και για την Ένωση, έδωσε την ευκαιρία στη ΦΕΞ να στρέψει με ένταση τον προσανατολισμό της (ήδη από το 2018) στην ψηφιοποίηση καταρχήν του δικού της αρχείου, αλλά και σε τομείς, όπως είναι η Έρευνα και η εκπόνηση Προγραμμάτων, που δίνει τη δυνατότητα παραγωγής έργου, σε πολιτιστικό, ιστορικό και κοινωνικό επίπεδο, αναδεικνύοντας, επί της ουσίας, την ίδια την εικόνα της Ξάνθης, αλλά και της τοπικής της ιστορίας.

Στο πλαίσιο αυτό ολοκληρώθηκε η συγκεκριμένη έκδοση. Το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης, άρχισε πριν δύο χρόνια την ψηφιοποίηση του αρχείου της κας Χαρίκλειας – Σταματίας Ι. Μαργαριτοπούλου. Τα αρχεία, τόσο κατά την περίοδο της οθωμανοκρατίας όσο και μετέπειτα τον δύο βουλγαρικών κατοχών ήταν δυσεύρετα, καθώς τα περισσότερα καταστράφηκαν, από τους Οθωμανούς και τους Βούλγαρους.

«Αυτό το αρχείο είναι ένας θησαυρός για την περιοχή μας καθώς, παρουσιάζει στοιχεία και μαρτυρίες από το 16ο έως και τον 20ο αιώνα. Κυρίως, γιατί μας έδωσε τη δυνατότητα να επιβεβαιώσουμε τις θεωρίες για την καθημερινή ζωή στην Ξάνθη, αλλά και την Α.Μ-Θ και η κ. Μαργαριτοπούλου τις τεκμηρίωσε λεπτομερώς πάνω στις φωτογραφίες και στα έγγραφα», τόνισε ο διευθυντής Ιστορικού Λαογραφικού Μουσείου, προσθέτοντας πως «το βιβλίο είναι κάτι πολύ ουσιαστικό, όχι μόνο για όσους αγαπούν την ιστορία, αλλά αποτελεί κι ένα εγχείρημα και μια πολύ σοβαρή μελέτη πάνω σε αυτό το Αρχείο».

Σε αυτό το πλαίσιο έχει γίνει η τεκμηρίωση και ψηφιοποίηση της Αρμενικής Κοινότητας, το αρχείο για την οικογένεια Κουγιουμτζόγλου, αλλά και για τους Μικρασιάτες, όπου η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη, σε συνεργασία με τον δήμο Αβδήρων, η οποία και υπολογίζεται ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου. Στόχος της ΦΕΞ είναι όλα αυτά τα αρχεία να εκδοθούν σε βιβλία.

Ο πρόεδρος της ΦΕΞ επισήμανε ότι για τη συγκεκριμένη έκδοση «ακολουθήσαμε τη διαδρομή ενός τόμου που εξέδωσε η Ιερά Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου, “Πρακτικά Δημογεροντίας”, γιατί πιστεύουμε ότι θα πρέπει να υπάρχει μια σειρά στην Ξάνθη, ώστε να μπορεί ο ενδιαφερόμενος να έχει πρόσβαση σε πηγές».

Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί με ένα τηλεφωνικό ραντεβού να απευθυνθεί στο μουσείο και να παραλάβει την πολυτελή έκδοση στη συμβολική τιμή των 30 ευρώ, τα έσοδα της οποίας θα διατεθούν για την ενίσχυση του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Ξάνθης.

Ακούστε τον κ. Π.Ξανθόπουλο.