Ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης και οι “Αλλιώτικες Προτάσεις” του  μας προτείνουν  να αξιοποιήσουμε το πρώτο Σαββατοκύριακο του Μαρτίου με μια διαφορετική επίσκεψη στα Άβδηρα, τα ιστορικά Άβδηρα, την πατρίδα του Δημόκριτου, και όπως αποκαλύπτει συνδυάζει αυτόν τον προορισμό με μία προσωπική εμπειρία, όταν το 2013 του ζητήθηκε από τον Δήμο Αβδήρων να δημιουργήσει έναν τουριστικό οδηγό για την περιοχή, εντυπωσιάστηκε από τον πλούτο των αξιοθέατων και των επιλογών που κρύβουν μέσα τους τα Άβδηρα, τα οποία προσπερνάμε μη δίνοντας τη σημασία, που τους αξίζει.

Ακούστε το Δ.Γκαγκαλίδη

Πρώτη επιλογή για επίσκεψη στα Άβδηρα με προτεραιότητα πάντα να γνωρίσουμε καλύτερα τον τόπο μας, είναι ο αρχαιολογικός χώρος των Αβδήρων, ο οποίος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους δέκα πιο σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, και βρίσκεται στην σκάλα των Αβδήρων. Ο χώρος είναι περιφραγμένος και προσεγμένος με την ευχή του Δημήτρη Γκαγκαλίδη να συνεχισθούν οι ανασκαφές, έτσι ώστε να αναδειχθεί στο μέλλον ακόμη περισσότερο. Επόμενος σταθμός το Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων, ένα από τα καλύτερα περιφερειακά μουσεία με εκθέματα τουλάχιστον εντυπωσιακά.

Τα Άβδηρα, η πατρίδα του Δημόκριτου, του μεγάλου φιλόσοφου και του μεγάλου ταξιδευτή,  όπως τον χαρακτήρισε ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης, αφού έκανε συχνά ταξίδια, κάτι για το οποίο στο τέλος κατηγορήθηκε γιατί είχε ως αποτέλεσμα να σωθεί η πατρική περιουσία, με τον Δημόκριτο να επικαλείται στην απολογία του το έργο “Ο Μέγας Διάκοσμος”  για να αποδείξει ότι ταξίδευε συχνά όχι για διασκέδαση, αλλά για να αποκτήσει γνώσεις. Γνωστός είναι επίσης και ο αβδηριτισμός της εποχής με την κόντρα που υπήρχε μεταξύ των Αβδήρων και της Αθήνας, όταν οι αρχαίοι Αθηναίοι αναφέρονταν υποτιμητικά στους Αβδηρίτες.

Φεύγουμε από τα αρχαία Άβδηρα και ερχόμαστε στο σήμερα όπου τα Άβδηρα πρωταγωνιστούν στο δίκτυο των “δρόμων του κρασιού”, με αμπελώνες και υπέροχες ποικιλίες κρασιών, που καλλιεργούνται  ίδιες από τα αρχαία χρόνια. Εκτός από τα επισκέψιμα οινοποιία των Βουρβουκέλη, Σγουρίδη, Νικολαΐδη και του Τάσου Καρακώστα, αξίζει ο επισκέπτης να δει και τα παραδοσιακά ρακοκάζανα που ακόμη διατηρούν οικογένειες στην περιοχή.

Η περιήγηση μπορεί να συνοδευτεί και με την γαστρονομία, αφού η περιοχή συνδυάζει γεύσεις από την κουζίνα της Θράκης, την πολίτικη και την μεσογειακή και οι επιλογές είναι πολλές, ενώ βρισκόμενος ο επισκέπτης στην πλατεία του χωριού μπορεί να θαυμάσει την ανακαινισμένη κρήνη, να καθίσει στα τραπεζάκια των καφενείων και των ταβερνών και από εκεί μπορεί να δει τον δρόμο με το σπίτι του Αμερικάνου. 

Ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης μας προτρέπει να ανηφορίσουμε προς το ύψωμα στο ξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου, όπου μπροστά μας ξεδιπλώνεται η θάλασσα και οι λιμνοθάλασσες Λάφρα και Λαφρούδα, όπου βρίσκεται ένα πέτρινο παρατηρητήριο που έχει κατασκευαστεί από το ΠΑΚΕΘΡΑ, ενώ αυτή η θεσπέσια διαδρομή, όπως προτείνει, θα μπορούσε να γίνει η οδός των Αβδηριτών φιλοσόφων, αρκεί να τοποθετηθούν καλαίσθητες πινακίδες που να θυμίζουν στους επισκέπτες τις ρήσεις των φιλοσόφων των Αβδήρων.

Επιστρέφουμε πίσω στο χωριό και μας ξεναγεί στο αρχοντικό Παμουκτσόγλου, πανέμορφο και έχει και το θρύλο του. Ο καπνέμπορος Παμουκτσόγλου είχε προταθεί από τους κατοίκους , λόγω των γνωριμιών του, να τους εκπροσωπήσει στο Σουλτάνο σε ένα από τα ταξίδια του στην Κωνσταντινούπολη, και να του ζητήσει να τους επιτρέψει να αγοράσουν γη για να ξεφύγουν από τη φτώχεια τους και έτσι του έδωσαν όλες τις οικονομίες τους και τους κόπους μίας ζωής.

 Ο Παμουκτσόγλου όμως τους ξεγέλασε και καρπώθηκε ο ίδιος τα χρήματα. Τότε, σύμφωνα με το θρύλο, οι κάτοικοι εξαπέλυσαν κατάρες και αναθέματα εναντίον του. Έπιασαν τόπο και οι επόμενες γενιές της οικογένειας έμειναν άκληρες. Η τελευταία απόγονος, ηλικιωμένη πια, περιφερόταν μόνη στις πάλαι ποτέ πολυτελείς κάμαρες του αρχοντικού μέχρι που πέθανε. Κάποιοι λένε ότι το φάντασμα της ακόμη στοιχειώνει το αρχοντικό…

Τελευταία στάση  στην ωραιότερη γωνιά των Αβδήρων, μας λέει και μας οδηγεί στο παλιό δημοτικό σχολείο και στον ιστορικό Ναό της Αγίας Παρασκευής, προστάτιδας των Αβδήρων. Το σχολείο έχει μετατραπεί σε λαογραφικό μουσείο. Συνέβαλλαν και οι μαθητές των σχολείων με τη συλλογή, τη διευθέτηση , την οργάνωση του υλικού.  Μια χρονοπύλη του παρελθόντος στο παρόν…