Η μεταβολή του παγκοσμίου κλίματος - κλιματική αλλαγή - και οι κατά συνέπεια μεταβολές των καιρικών συνθηκών που εκδηλώνονται με σφοδρότητα και εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα, αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο έχοντας την πρωτοκαθεδρία στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η βίαιη παρέμβαση του ανθρώπου στη φύση, έχει οδηγήσει σε ένα μέλλον αβέβαιο και μια κατάσταση ανεπιστρεπτί. Δεν είναι έκπληξη η μείωση των εποχών από τέσσερις σε δύο, ούτε οι πρωτόγνωρες υψηλές θερμοκρασίες, το λιώσιμο των πάγων, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας και ούτω καθεξής. Καλούμαστε λοιπόν να πάρουμε την τύχη του πλανήτη στα χέρια μας, να προφυλάξουμε το περιβάλλον και να το παραδώσουμε στα παιδιά μας ως οφείλουμε, συμπληρώνοντας τον αέναο κύκλο της ζωής.

     Όμως γεννάται εύλογα το ερώτημα : ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τη μανία της φύσης; Να πάει κόντρα σε αυτή; Και κατ’ επέκταση εγείρεται η απορία: Αν ναι με ποιόν τρόπο; Αν όχι τι πρέπει να κάνει για να προφυλαχθεί; Ερωτήματα που οι απαντήσεις τους, κυρίως για τους ανθρώπους που εμπλέκονται άμεσα σε υπηρεσιακό επίπεδο είναι σαφείς και ακριβείς. ΌΧΙ, ο άνθρωπος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη μανία της φύσης. Μπορεί όμως να προετοιμαστεί. Η λέξη κλειδί που δίνει νόημα στα άνωθεν γραφόμενα είναι η λέξη ΠΡΟΛΗΨΗ. Γνωστή και πάντα επίκαιρη η Ιπποκράτειος ρήση «Ασφάλεια εστί το προνοείν και προλαμβάνειν. Το δε προνοείν και προλαμβάνειν κρείττον εστί του θεραπεύειν». Για να μιλήσουμε για πρόληψη, κρίνεται αναγκαίο να γίνει αναφορά στον όρο πολιτική προστασία και τον τρόπο λειτουργίας της.

   Πολιτική προστασία καλούνται όλα εκείνα τα προληπτικά μέσα που λαμβάνει η πολιτεία προκειμένου να μειώσει τις επιπτώσεις μελλοντικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης ή καταστροφών και να παρέχει τις πρώτες βοήθειες σε πληθυσμούς που βρίσκονται σε ανάγκη λόγω φυσικής η ανθρωπογενούς καταστροφής. Ο δε μηχανισμός της οικοδομείται στο σχεδιασμό και τον συντονισμό των προσπαθειών όλων των εμπλεκόμενων θεσμικών φορέων για να αντιμετωπιστούν οι φυσικές ή ανθρωπογενές καταστροφές.   

   Το Περιαστικό Άλσος Ξάνθης αποτελεί σπουδαίο πνεύμονα της πόλης μας και φυσικό αγαθό με ανυπολόγιστη αξία για τον άνθρωπο. Ένας απόλυτα ανανεώσιμος φυσικός πόρος πολύπλευρης σημασίας, με ανεξάντλητες δυνατότητες για περιβαλλοντική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη του τόπου. Μια ανάσα ζωής και θεραπεία ψυχής. Η προστασία του είναι αναγκαία, επιβεβλημένη και πολυδιάστατη και περιλαμβάνει:

•    Ένα συγκεκριμένο σχέδιο πυροπροστασίας - πυρασφάλειας, βασιζόμενο στις συνθήκες του Περιαστικού Άλσους Ξάνθης, που να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, αποτυπωμένο από απτές προτάσεις. Ένα συγκεκριμένο σχέδιο που απαιτεί επιτακτικά την συμμετοχή όλων των θεσμικά εμπλεκόμενων φορέων του Εθνικού Μηχανισμού με τις ανάλογες αρμοδιότητες τους. Μονόδρομο για την επιτυχή έκβασή του απαρτίζει ο συνδυασμός του σχεδιασμού και του συντονισμού των συμμετεχόντων. Εδώ πρέπει να τονισθεί ότι σύμφωνα με τις οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και το σχέδιο «ΙΟΛΑΟΣ 2» (ΑΔΑ ΡΣΛΘ46ΝΠΙΘ-ΝΛ5 – 28/4/2023) οι Δήμοι έχουν την υποχρέωση να συντάξουν (8797/06-12-2019 ΓΓΠΠ - 3480/11-05-2020 ΓΓΠΠ) και να επικαιροποιήσουν το Σχέδιο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών Εξ Αιτίας Δασικών Πυρκαγιών.
•    Ένα συγκεκριμένο σχέδιο εκκένωσης στην περίπτωση εξελισσόμενης ή επικείμενης καταστροφής, για την οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση των πολιτών από μία περιοχή για λόγους προστασίας της ζωής ή της υγείας τους. Στην περίπτωση που ο κίνδυνος για τους πολίτες προκαλείται από την εκδήλωση και εξέλιξη δασικής πυρκαγιάς, αρμόδιο όργανο για να εισηγηθεί το μέτρο της οργανωμένης απομάκρυνσης πολιτών, είναι ο εκάστοτε Επικεφαλής Αξιωματικός του Πυροσβεστικού Σώματος, ο οποίος ενεργεί σε τοπικό επίπεδο ως συντονιστής του πυροσβεστικού έργου και αρμόδιο όργανο να αποφασίσει τη λήψη του μέτρου είναι ο κατά τόπο Δήμαρχος.
•   Κανένα σχέδιο πυροπροστασίας – πυρασφάλειας και εκκένωσης δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα αν δεν πλαισιωθεί με ασκήσεις ετοιμότητας και εκπαίδευση προσωπικού - πολιτών από τους αρμόδιους φορείς για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών, αν ο πολίτης δεν είναι ενημερωμένος ή δεν έχει πρόσβαση σε αυτό και φυσικά αν λιμνάζει μακροχρόνια στα έγκατα ενός συρταριού.
•   Τις αντιπυρικές ζώνες σαφώς αποτελούν μια δυνατή γραμμή άμυνας. Η απόφαση για τη διάνοιξη τους πρέπει να συμπεριλαμβάνει και την υποχρέωση - πριν την αντιπυρική περίοδο -  συντήρησής τους. Η αμέλεια αυτή οδηγεί στη συγκέντρωση καύσιμης ύλης που ακυρώνει το λόγο ύπαρξης των αντιπυρικών ζωνών. Η δημιουργία τους δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να μας καθησυχάζει καθώς σε μία ενδεχόμενη πυρκαγιά υπό ακραίες καιρικές συνθήκες, δημιουργούνται επικίνδυνα φαινόμενα, όπως αυτό της κηλίδωσης, που μεταφέρει με μεγάλη ευκολία τη φωτιά σε μεγάλη απόσταση. 
•   Τις εθελοντικές οργανώσεις - ομάδες της Πολιτικής Προστασίας που σε όλες τις φάσεις του κύκλου καταστροφών, βοηθούν τον κρατικό μηχανισμό με επιχειρησιακές και υποστηρικτικές δράσεις. Η πρωτοβουλία της κινητοποίησης και της εμπλοκής τους, αλλά και η κατανομή έργου στον ιστό των επιχειρήσεων απαιτεί την προγενέστερη εκπαίδευσή τους και τον εφοδιασμό τους με τα κατάλληλα ατομικά μέσα προστασίας. Οφείλουμε όλοι μαζί να προάγουμε και να προασπίσουμε το θεάρεστο έργο του εθελοντισμού, μια στάση ζωής, μια κορωνίδα στις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης.
•  Την αξιοποίηση της επιστημονικής γνώσης μέσω της οργάνωσης του τμήματος Πολιτικής Προστασίας του Δήμου που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού συστήματος παρακολούθησης - έγκαιρης πυρανίχνευσης και εντοπισμού δασικών πυρκαγιών και την ψηφιακή χαρτογράφηση του Περιαστικού Άλσους Ξάνθης για την εκτίμηση διαφόρων χαρακτηριστικών (βλάστησης - πυκνότητα ύλης – ύψος δέντρων κ.α).
• Την καλλιέργεια πυροσβεστικής - περιβαλλοντολογικής παιδείας στα σχολεία σε συνεργασία Δήμου - Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και Πρωτοβάθμιας / Δευτεροβάθμιας Διεύθυνσης Ξάνθης. Πρέπει να επενδύσουμε στις θεμελιώδεις αξίες της παιδείας καθώς αποτελεί σημαντικό κόμβο τόσο για την προσωπική ανάπτυξη του κάθε ανθρώπου χωριστά όσο και για τη συνολική ανάπτυξη μιας χώρας. Γι’ αυτό και θα έπρεπε να βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων μας.

   Τελειώνοντας, αξίζει να σταθμεύσουμε σε δύο καίρια σημεία που ενώνουν όλα τα περιλαμβανόμενα της προστασίας του Περιαστικού Δάσους. Το πρώτο είναι ότι η ενασχόληση με την Πολιτική Προστασία δεν είναι παιχνίδι και δεν πρέπει να εξαργυρώνει πολιτικές υποσχέσεις και επιταγές. Απαιτεί γνώση και εμπειρία για τον συντονισμό και τον συγχρονισμό  των εμπλεκόμενων δυνάμεων σε ενδεχόμενη απειλή. Το δεύτερο είναι ότι ο άνθρωπος σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη μανία της φύσης. Μπορεί όμως να είναι έτοιμος στο μέτρο του δυνατού ώστε να μπορέσει να προφυλάξει τη ζωή και την περιουσία των πολιτών αλλά και το περιβάλλον.  

Ξάνθη, 2 Οκτωβρίου 2023

Κωνσταντινίδης Αναστάσιος

Αξιωματικός Πυροσβεστικού Σώματος

Υποψήφιος Δημοτικός Σύμβουλος Ξάνθης

«Η Ξάνθη αλλιώς» - Υποψήφιος Δήμαρχος Ξάνθης Στράτος Κοντός