Πολλοί φιλόσοφοι στη αρχαιότητα είπαν: «Μην κάνεις ο,τι δεν θέλεις να σου κάνουν οι άλλοι». Σ’ αυτήν την αρχή είχαν δει το κλειδί για μια αρμονική ζωή της κοινωνίας. Ο Χριστός με την διδασκαλία Του άνοιξε νέους ορίζοντες και έδωσε νέες διαστάσεις στον παλαιό τούτο κανόνα συμπεριφοράς. Αντί για το αρνητικό «μην κάνεις» τόνισε το θετικό: «Αυτό που θέλετε να κάνουν οι άλλοι σε σας, αυτό να κάνετε και σεις σ’ εκείνους».

Επιθυμείς οι άλλοι να σου δείχνουν κατανόηση; Δείξε τους πρώτα εσύ. Θέλεις οι συνεργάτες σου να είναι ειλικρινείς και αληθινοί; Έτσι πρέπει να είσαι απέναντί τους πρώτος εσύ. Ποθείς να κυριαρχήσει η δικαιοσύνη; Αγωνίσου και συ να είσαι δίκαιος στις συναλλαγές και γενικά στις ανθρώπινες σχέσεις σου. Θέλεις, όταν πέφτεις σε σφάλματα να σε συγχωρούν; Να συγχωρείς ολόψυχα. Ποθείς να σε εξυπηρετούν, να σε αγαπούν; Βοήθα εσύ πρώτος, αγάπα όσο μπορείς πιο πολύ.

Συχνά οι σχέσεις με τους συνανθρώπους μας μπερδεύονται, φθάνουν σε δύσκολες, κρίσιμες φάσεις. Η καλύτερη μέθοδος για να λύνονται οι πολύπλοκοι κόμποι παραμένει αυτό που είπε ο Χριστός: «Καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως».

Κι όταν οι άλλοι δεν ανταποκρίνονται; Μπορεί να πει κανείς. Μα δεν το κάνεις με τον όρο ότι ο άλλος θα συγκινηθεί. Κινείσαι εντελώς ελεύθερα∙ ανεξάρτητα από το τι θα κάνει ο άλλος. Μέτρο συγκρίσεως για το χριστιανό δεν είναι πως ενεργούν η αντιδρούν οι άλλοι, αλλά τι ζητεί ο Θεός, τι κάνει Εκείνος.

Η μεταμόρφωση του ανθρώπου, η πορεία προς την αλλαγή, προς τη θέωση, στην οποία μας καλεί η Εκκλησία, δεν συνίσταται σε μια μυστικιστική φυγή σε ειδυλλιακά περιβάλλοντα, αλλά περνάει μέσα από τους σκονισμένους και γεμάτους από αναθυμιάσεις πονηρίας και αχαριστίας δρόμους του καθημερινού βίου. Το πρόβλημα δεν είναι πως θα τους αποφύγουμε, αλλά πως μέσα σ’ αυτούς θα γινόμαστε «υιοί Υψίστου».

Το βασικό δε μυστικό γι  αὐτό το έργο είναι ο λόγος του Χριστού «γίνεσθε ουν οικτίρμονες, καθώς και ο πατήρ υμών οικτίρμων εστί». Έτσι η σκληρή πραγματικότητα της καθημερινότητας γίνεται ο στίβος για καλύτερες επιδόσεις. Κι αυτά, που εκ πρώτης όψεως φαίνονται λυπηρά και σκληρά, μεταβάλλονται σε ευκαιρίες για να πραγματοποιήσουμε τον προορισμό μας.