Σύνταξη - Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου
Στην ΕΡΤ NEWS, o καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Σωτήρης Σέρμπος, μίλησε στη Μαριλένα Γεραντώνη και τον Μάκη Προβατά, για τη συνάντηση Πούτιν – Τραμπ στην Αλάσκα.
Η διεισδυτική ανάλυση του Σωτήρη Σέρμπου, έφερε στην επιφάνεια σε μια σύνθεση απλότητας, τις βαθύτερες γεωπολιτικές ισορροπίες, τα στρατηγικά διλήμματα της Ουκρανίας, την αναθεωρητική πολιτική της Ρωσίας, την επικοινωνιακή τακτική του Τράμπ, αλλά και την αδυναμία, έως τώρα, της Ευρώπης να διαμορφώσει αυτόνομη στρατηγική, ιδιαίτερα σε ζητήματα που είχαν εμφανιστεί ως ενδεχόμενα πριν από τουλάχιστον 10 χρόνια.
Όπως τόνισε ο κ. Σωτήρης Σέρμπος, ΗΠΑ και Ρωσία προσήλθαν με εντελώς διαφορετικούς στόχους:
Η Ρωσία επιδίωξε να κερδίσει χρόνο και να αποφύγει τις δευτερογενείς κυρώσεις, που θα έπλητταν όχι μόνο την οικονομία της αλλά και τις σχέσεις της με τρίτες χώρες όπως η Ινδία και να ξεφύγει από την απομόνωση.
Οι ΗΠΑ, αναζήτησαν μια επικοινωνιακή νίκη που θα μπορούσε να μετρήσει στο εσωτερικό κοινό, χωρίς όμως να αλλάξουν ουσιαστικά την αμερικανική στάση απέναντι στη ρωσική αναθεωρητική πολιτική, η οποία σε κάθε περίπτωση, στο πέρασμα των ετών δεν πρέπει να ξεχαστεί.
Το αφήγημα της Ρωσικής προπαγάνδας ενισχύθηκε σημαντικά από το γεγονός ότι ο Πούτιν βρέθηκε για πρώτη φορά σε Αμερικανικό έδαφος, μετά τις κατηγορίες του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, βγαίνοντας από την απομόνωση.
Ο Τραμπ, η “νέα τριγωνική διπλωματία ” και η συναλλακτική γρήγορη τακτική
Ο Σωτήρης Σέρμπος σημείωσε ότι, ο Τράμπ θα ήθελε ιδανικά να προχωρήσει σε μια αντιστροφή της τριγωνικής διπλωματίας που είχε συμβεί τη δεκαετία του 1970 με Νίξον – Κίσιγκερ, μεταξύ ΗΠΑ Κίνας – Ρωσίας και ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής.
«Ο Τραμπ βλέπει τη Ρωσία, την Κίνα και δεν θέλει η Ρωσία να καταστεί ένα υποχείριο του Πεκίνου και αυτό έχει μια λογική, στην κατάσταση που βρίσκονται σήμερα οι Αμερικανοί Γεωπολιτικά», σημείωσε ο κ. Σέρμπος και ολοκλήρωσε τη σκέψη του, τονίζοντας:
«Το πως όμως θα το πετύχεις αυτό, με ποια διαπραγματευτική ομάδα, το πόσο συνεκτική θα είναι, πόσο θα βάλεις τα θέματα στο τραπέζι, είναι κάτι διαφορετικό. Το γρήγορο, το συναλλακτικό, δεν ενδιαφέρει τόσο τον Πούτιν, όταν θεωρεί ότι με άλλο τρόπο μπορεί να φτάσει εκεί που θέλει. Ο Πούτιν παραμένει ιδεολογικά και πολιτισμικά αναθεωρητής απέναντι στη Δύση».
Η Ευρώπη με τα ρήγματα και τις αβεβαιότητες
«Η Ευρώπη, σε καμία περίπτωση από μόνη της δεν μπορεί να σηκώσει στην πλάτη της την Ουκρανία. Δεν μπορεί ούτε να προσφέρει ένα μίνιμουμ εγγυήσεων ασφαλείας.
Εμείς ως Ευρωπαίοι θα χρειαστούμε πολλά χρόνια, αν τα πράγματα πάνε όπως τα έχουμε σχεδιάσει τα θέματα της Άμυνας, για να μπορέσουμε, χωρίς τους Αμερικάνους να στηρίξουμε την Ασφάλεια και την Άμυνά μας»
«Η Ευρώπη δεν είχε ένα σχέδιο Β στο πολύ πιθανό σενάριο επιστροφής του Ντόναλτ Τραμπ στον Λευκό Οίκο και το προσπαθήσει αυτά που είχε προεκλογικά υποσχεθεί, να τα κάνει άσκηση πολιτικής.
Θυμίζω όμως ότι είχαν περάσει 3 χρόνια από τη Ρωσική εισβολή του 2022 και τώρα ότι κάνουμε ( και σας το λέει ένας άνθρωπος με πολύ γνήσια φιλοευρωπαϊκή ταυτότητα) το κάνουμε όχι πρωτογενώς και με γνήσιο τρόπο αυτονόμησης, αλλά επειδή μας υποχρέωσε να κινηθούμε προς αυτή την κατεύθυνση ο Αμερικανός Πρόεδρος. Δηλαδή να πληρώνουμε πλέον για τη δική μας ασφάλεια και μέχρι να φτάσουμε μέχρι εκεί, στον ενδιάμεσο να αγοράζουμε πλέον και να καταβάλλουμε το τίμημα για να διατηρείται η Αμερικανική ομπρέλα προστασίας και η πυρηνική αποτροπή».
Η Ουκρανία με κόπωση και διλήμματα – Η Ρωσία με την πολυτέλεια να περιμένει
Η κοινή γνώμη στην Ουκρανία δείχνει σημάδια κόπωσης: 69% των πολιτών επιθυμούν την επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όχι όπως όπως και όσο όσο, αλλά ο παράγοντας της κόπωσης στην Ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, στην ουκρανική, είναι κάτι που ένα αυταρχικό καθεστώς όπως ο Πούτιν, έχει τον τρόπο να συνεχίζει τον πόλεμο και να αναβαπτίζει τη Ρωσία από αυτό, με πολύ μεγάλα τραύματα, έχει την πολυτέλεια να περιμένει.
Το ερώτημα, όπως σημείωσε ο κ. Σέρμπος, δεν είναι αν θα βγει “κερδισμένη” αλλά αν θα χάσει σταθερά και αργά.
Το δίλημμα για το Κίεβο είναι σκληρό:
Μια κακή διπλωματική συμφωνία, ή μια στρατιωτική ήττα στο πεδίο των επιχειρήσεων.
Η Ρωσία, με αυταρχικό καθεστώς και υψηλή ανθεκτικότητα σε κοινωνικές πιέσεις, έχει την πολυτέλεια να περιμένει.
Η Ευρώπη, έχει την ευθύνη για αποφάσεις ιστορικής σημασίας.
«Όλα αυτά τα σωστά που ακούγονται από την Ευρώπη, θα πρέπει να μας προβληματίζουν, σκεπτόμενοι τους λόγους που δεν έγιναν από το 2022 μέχρι το 2025, ή και ακόμη νωρίτερα από το 2014 που υπήρχε η ανάγνωση του ενδεχομένου να πραγματοποιηθεί αυτή η εισβολή.
Από τότε είχαμε τρία εργαλεία στα χέρια μας α) λύση δια της Διπλωματικής οδού, β) μικρότερο βαθμό ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία, γ) συλλογικής Ευρωπαϊκή Άμυνα και δεν κάναμε τίποτα».
«Δεν υπάρχουν ευθύνες για όλα αυτά τα «φανερά» και από ένα κυρίαρχο πολιτικό κατεστημένο της δεκαετίας που προηγήθηκε;» Διερωτήθηκε ο Σωτήρης Σέρμπος και συμπλήρωσε ότι, αυτό είναι το τίμημα που πληρώνεις όταν δεν έχεις μια δικιά σου εξωτερική πολιτική, όταν αναγκάζεσαι να παρακολουθείς τις επιλογές και τις αποφάσεις, άλλων.
«Η Γερμανία, έχει ίσως τη μεγαλύτερη ευθύνη, που ούτε οι Αμερικανοί στο παρελθόν είχαν καταφέρει να της αλλάξουν μυαλά. Πρώτη φορά έχουμε αλλαγή υποδείγματος με τον καγκελάριο Μερτς» και o καθηγητή Διεθνούς Πολιτικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, κατέληξε:
Είναι τώρα ίσως, η τελευταία μας ευκαιρία, να διορθώσουμε ότι μπορούμε, γιατί υπάρχουν χώρες, όπως και η Ρωσία, που τρέφονται στο αφήγημά τους, από τα ρήγματα και τις αβεβαιότητες που παρουσιάζουν, οι δικές μας Δημοκρατίες, στο εσωτερικό
Σύνταξη - Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου