Συνέντευξη: Κυριακή Οικονόμου-Παναγιώτα Κουτσομιχάλη
Σύνταξη κειμένου: Παναγιώτα Κουτσομιχάλη
Μοντάζ-Επιμέλεια: Σοφία Δαληκριάδου
Την παρουσίαση των βιβλίων της Χρυσούλας Ιωαννίδου, «Όσα έμαθα από τις γιαγιάδες» και «Ιστορίες Γυναικών “Μακρινή Μητέρα * Ρόδο µου Αμάραντο”», παρουσία της συγγραφέα, διοργανώνουν το Λύκειο Ελληνίδων Ξάνθης, οι Νεότερες Θράσσες Συγγραφείς, το Εργαστήριο Γλωσσολογίας +ΜόρΦωΣη του ΔΠΘ, οι εκδόσεις Παρέμβαση και οι εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης, την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου 2025 και ώρα 11:00, στην αίθουσα του Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης (Αγίου Γεωργίου 1).
Για τα βιβλία θα μιλήσουν η Ευτέρπη Στάντσιου, Πρόεδρος Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης και η Νίτσα Σαπουντζή, Φιλόλογος, Μέλος Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης.
Τη συζήτηση θα συντονίσει η Φανή Κυριακίδου, Φιλόλογος και Β΄ Αντιπρόεδρος Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης, ενώ την επιμέλεια της εκδήλωσης έχει η Πηνελόπη Καµπάκη-Βουγιουκλή, Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας ΔΠΘ.
Η Χρυσούλα Ιωαννίδου, από το Ορμένιο του Βόρειου Έβρου, αγρότισσα, συγγραφέας και καταγραφέας ιστοριών και προφορικών μαρτυριών, με ενεργή παρουσία στην πολιτιστική ζωή της περιοχής, με αφορμή την παρουσίαση των βιβλίων της στην Ξάνθη, μίλησε στην ενημερωτική εκπομπή του Δημοτικού Ραδιοφώνου Ξάνθης, τόσο για το χθες μέσα από τις ιστορίες του τόπου της, όσο και για το σήμερα, αφού μία κατεξοχήν αγροτική και κτηνοτροφική περιοχή όπως είναι το Ορμένιο, οι λιγοστοί πλέον κάτοικοί του βρίσκονται στο μπλόκο των αγροτών στο Ορμένιο.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, η κ. Ιωαννίδου θα συνομιλήσει με τους παρευρισκόμενους για τα ήθη και τα έθιμα της ευρύτερης περιοχής, που τηρούνταν κατά τις εορτές του Δεκεμβρίου με θρησκευτική ευλάβεια, θα μοιραστεί τις δικές της μνήμες σχετικά με έθιμα, που έφεραν οι πρόγονοι από την Ανατολική Θράκη και την Ανατολική Ρωμυλία, και θα παρουσιάσει τα έθιμα, που έχει καταγράψει στο βιβλίο της «Όσα έμαθα από τις γιαγιάδες», ενώ όπως αποκάλυψε, θα φτιάξει και θα φέρει για την εκδήλωση της Ξάνθης, τα ψωμιά, που έφτιαχναν οι πρόσφυγες με μία δύσκολη και απαιτητική συνταγή.
Όσον αφορά το πρόσφατο συγγραφικό της έργο «Ιστορίες Γυναικών – “Μακρινή Μητέρα * Ρόδο μου Αμάραντο”», όπως διευκρίνισε, πρόκειται για πραγματικές ιστορίες από το 1925 έως το 2025 και συγκεκριμένα κατέγραψε 49 ιστορίες γυναικών, που γεννήθηκαν στην Ανατολική Ρωμυλία, στην Πάλλη ή στο Ορμένιο του Έβρου και έζησαν σε δύσκολους καιρούς, αντιμέτωπες με προσφυγιά, κατοχή, εμφύλιο, φτώχεια, μετανάστευση, απώλειες, αρρώστιες, κοινωνική καταπίεση, σωματική και σεξουαλική βία.
Όπως σημείωσε, η κάθε ιστορία έχει μυστικά, καλά κρυμμένα και συνεχώς συγκεντρώνει νέες πληροφορίες, ενώ στα σκαριά βρίσκεται το επόμενο βιβλίο της εστιάζοντας στις μαρτυρίες και τις ιστορίες στις δεκαετίες του ΄40 και του ΄50.
Κραυγή αγωνίας για το μέλλον των αγροτών και των κτηνοτρόφων του Βορείου Έβρου
Η ίδια αγρότισσα εξέφρασε την αδικία, που βιώνουν οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι , που κινητοποιούνται ζητώντας το δίκιο τους, μιλώντας για τα συσσωρευμένα προβλήματα του πρωτογενούς τομέα, που οξύνονται ακόμη περισσότερο σε μία ακριτική περιοχή όπως είναι το Ορμένιο, όταν από τον Ιούνιο η ευλογιά των αιγοπροβάτων αφάνισε την κτηνοτροφία της περιοχής. Έπρεπε να διαμαρτυρηθούμε νωρίτερα , οι κτηνοτρόφοι έμειναν άνεργοι και δεν ξέρουν να κάνουν άλλη δουλειά, σημείωσε η Χρυσούλα Ιωαννίδου και ταυτόχρονα εξέφρασε την τεράστια απογοήτευση, που νιώθουν οι νέοι της περιοχής , όπου μαζί με τα προβλήματα της αγροτικής παραγωγής , αντιμετωπίζουν τις τραγικές ελλείψεις σε υποδομές και υπηρεσίες .
Τέτοια χρονιά δεν έχουν ξαναπεράσει οι αγρότες, είπε η Χρυσούλα Ιωαννίδου και θυμήθηκε τα λόγια της μητέρας της, όταν η φτώχεια τούς ανάγκασε να μεταναστεύσουν στη Γερμανία αφήνοντας πίσω τα παιδιά τους στους παππούδες και τις γιαγιάδες. Φοβάμαι ότι από τους 230 κατοίκους σήμερα του Ορμενίου, οι περισσότεροι άνω των 70 ετών, οι νέοι λόγω των δυσκολιών, θα επιλέξουν το δρόμο της φυγής είτε στο εσωτερικό είτε στο εξωτερικό, με την ίδια να εκφράζει την έντονη αγωνία της για το μέλλον του τόπου της.
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Χρυσούλα Ιωαννίδου γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στο Ορμένιο Ν. Έβρου. Είναι παντρεμένη, μητέρα δύο παιδιών και γιαγιά επτά εγγονιών. Διετέλεσε Πρόεδρος της Κοινότητας Ορμενίου και, έκτοτε, αφοσιώθηκε στην αγροτική ζωή και στη διάσωση και καταγραφή της ιστορίας του τόπου της. Με βαθιά αγάπη και προσωπικό αγώνα, επιχειρεί να διαφυλάξει την πολύτιμη ιστορική μνήμη, τα ήθη, έθιμα και παραδόσεις, που φέρουν οι παλαιότεροι κάτοικοι του οικισμού, αλλά και η ίδια, όπως τα βίωσε στο πλάι των παππούδων της, Χρυσής και Τριαντάφυλλου.
Με χαρακτηριστικά της, την ταυτότητα του ενεργού πολίτη και με βάση το βίωμα και τη γνώση των προβλημάτων της περιοχής του Βόρειου Έβρου, την πληθυσμιακή και πολιτισμική «απίσχνασή» του, μετασχηματίζει την προσωπική της φωνή αγωνίας σε συλλογική, δημοσιεύοντας κείμενα, που αφενός αφορούν στην πολιτική επικαιρότητα του τόπου και αφετέρου στη συγκρότηση και διάσωση της πολιτισμικής ιστορίας του Ορμενίου, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα της Θράκης. Δεινή αναγνώστρια, ακροάτρια και καταγραφέας προσωπικών ιστοριών, ενεργή στην πολιτιστική πραγματικότητα του παρόντος, το 2024 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο, «Όσα έμαθα από τις γιαγιάδες» (εκδ. Παρέμβαση). Το βιβλίο «Ιστορίες Γυναικών “Μακρινή Μητέρα * Ρόδο µου Αμάραντο”» (εκδ. Παρατηρητής της Θράκης), που κυκλοφόρησε το 2025,είναι το δεύτερό της.
Συνέντευξη: Κυριακή Οικονόμου-Παναγιώτα Κουτσομιχάλη
Σύνταξη κειμένου: Παναγιώτα Κουτσομιχάλη
Μοντάζ-Επιμέλεια: Σοφία Δαληκριάδου



