Ένα …αλλιώτικο Σαββατοκύριακο στα Άβδηρα με τον Δ. Γκαγκαλίδη

Με την άνοιξη προ των πυλών, ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης και οι ‘Αλλιώτικες Προτάσεις ‘ του , μας προέτρεψαν να αξιοποιήσουμε αυτό το τριήμερο με μια διαφορετική επίσκεψη στα παραλιακά μας χωριά: ‘ Πάμε ένα Σ/Κ στα Άβδηρα. Τα ιστορικά Άβδηρα, την πατρίδα του Δημόκριτου, που δεν έχουν να μας προσφέρουν μόνο θάλασσα και καλοκαιρινά μπάνια. Έχουν να προσφέρουν πολλά περισσότερα σε έναν επισκέπτη’, μας προϊδεάζει.
 
Αποκαλύπτει ότι και ο ίδιος είχε εκπλαγεί όταν πριν από χρόνια του είχε ζητηθεί να δημιουργήσει έναν τουριστικό οδηγό :’ οι επιλογές είναι πολύ περισσότερες από τη θάλασσα, αρκεί να δούμε τα Άβδηρα με τη ματιά του τουρίστα’, επιμένει.
Φτάνουμε στο χωριό. Έχουμε να επιλέξουμε, ως προς τη διαμονή μας, δυο κατηγορίες ξενώνων: μοντέρνους ή παραδοσιακούς:’ είτε εδώ είτε εκεί είναι υπέροχοι οι ξενώνες. Πάμε να βαδίσουμε στα χνάρια του Δημόκριτου…’μας λέει και ξεκινάμε.
Το χωριό, σχεδόν αμφιθεατρικό, διαθέτει το σύνολο των επιχειρήσεων για την εξυπηρέτηση μας : από διάθεση ειδών πρώτης ανάγκης, μέχρι ταβέρνες, καφέ, fast-food κ.α
 
Πίνουμε καφέ στην πλατεία και αναχωρούμε για το Αρχαιολογικό Μουσείο Αβδήρων:’ δεν χρειάζεται να είναι κάποιος μυημένος στην ιστορία και την αρχαιολογία για να επισκεφθεί αυτό το μουσείο. Από την πρώτη ματιά θα κερδίσει τον επισκέπτη η αισθητική του. Για μένα είναι το ωραιότερο περιφερειακό μουσείο. Αξιέπαινο το προσωπικό για τη φροντίδα, και εντυπωσιακά εκθέματα’, τονίζει.
 
Μας προτρέπει να ανηφορίσουμε προς το ξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου. Η διαδρομή είναι περίπου 1 χλμ, με θέα που σε κάνει να ξεχνάς ό, τι σε ‘βαραίνει’. Μπροστά μας ξεδιπλώνεται η θάλασσα, οι λιμνοθάλασσες, η Θάσος…:’ αυτή η θεσπέσια διαδρομή θα μπορούσε να γίνει η οδός των Αβδηριτών φιλοσόφων. Δεν έχει κόστος η μετατροπή της. Αρκεί να τοποθετηθούν καλαίσθητες πινακίδες που να θυμίζουν στους επισκέπτες τις ρήσεις των φιλοσόφων των Αβδήρων’, θα πει.
Συνεχίζουμε . Φτάνουμε Μάνδρα από μια όχι και τόσο συνηθισμένη διαδρομή :’Μπροστά μας τα αρχαία μεταλλεία που έβγαζαν την περίφημη ιριδίζουσα πέτρα της Μάνδρας. Υπάρχει και σήμερα. Από όποια μεριά και να τη δεις τα παιχνίδια του φωτός την καθιστούν εντυπωσιακή’, μας λέει.
 
Πάμε πίσω στο χωριό. Μας ξεναγεί στο αρχοντικό Παμουκτσόγλου:’ πανέμορφο και έχει και το θρύλο του. Ο καπνέμπορος Παμουκτσόγλου είχε προταθεί από τους κατοίκους , λόγω των γνωριμιών του, να τους εκπροσωπήσει στο Σουλτάνο σε ένα από τα ταξίδια του στην Κωνσταντινούπολη, και να του ζητήσει να τους επιτρέψει να αγοράσουν γη για να ξεφύγουν από τη φτώχεια τους. Του έδωσαν και τις οικονομίες τους.
 
Ο Παμουκτσόγλου τους ξεγέλασε. Καρπώθηκε ο ίδιος τα χρήματα. Τότε, σύμφωνα με το θρύλο, οι κάτοικοι εξαπέλυσαν κατάρες και αναθέματα εναντίον του. Έπιασαν τόπο και οι επόμενες γενιές της οικογένειας έμειναν άκληρες. Η τελευταία απόγονος, ηλικιωμένη πια, περιφερόταν μόνη στις πάλαι ποτέ πολυτελείς κάμαρες του αρχοντικού μέχρι που πέθανε. Κάποιοι λένε ότι το φάντασμα της ακόμη στοιχειώνει το αρχοντικό… Αξίζει να το επισκεφθεί κανείς , παίρνοντας το κλειδί από την ΕΦ.Α Ξάνθης. Το καλοκαίρι , με τα ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΑ, η αυλή του φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις’, επισημαίνει.
 
Φεύγουμε για να ακολουθήσουμε τη διαδρομή των δρόμων του κρασιού:’ τα Άβδηρα περιλαμβάνονται στο δίκτυο των δρόμων του κρασιού. Οι ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι οι ίδιες από τα αρχαία χρόνια. Εκτός από τα επισκέψιμα οινοποιία, αξίζει να δει κανείς και τα παραδοσιακά ρακοκάζανα που ακόμη διατηρούν οικογένειες στην περιοχή. Δείτε τις αμπελοκαλλιέργειες. Απλώνονται σε Μάνδρα και Βελόνη’.
 
Πίσω στο χωριό ξανά:’ πάμε να δούμε την ωραιότερη γωνιά των Αβδήρων’, μας λέει και μας οδηγεί στο παλιό δημοτικό σχολείο και στον ιστορικό Ναό της Αγίας Παρασκευής, προστάτιδας των Αβδήρων:’ το σχολείο έχει μετατραπεί σε λαογραφικό μουσείο. Συνέβαλλαν και οι μαθητές των σχολείων με τη συλλογή, τη διευθέτηση , την οργάνωση του υλικού.  Μια χρονοπύλη του παρελθόντος στο παρόν…’σημειώνει.
 
Μας μιλά για τα έθιμα των Αβδήρων, τα οποία αναβιώνουν στα ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΑ και πλαισιώνουν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις . Εστιάζει στο ‘Ψωμί της Γαίας’:’ Κρατά από τα αρχαία χρόνια. Έχει να κάνει με τις τελευταίες ημέρες του Δημόκριτου. Κάποτε ο φιλόσοφος αρρώστησε βαριά. Τον φρόντιζαν οι αδελφές του. Όμως όταν έφτασε η περίοδος που έπρεπε να ασκήσουν τις θρησκευτικές τους υποχρεώσεις, έπρεπε να βρουν τρόπο να τον αφήσουν μόνο στο κρεβάτι. Ήταν ντροπή να μην παραστούν στην θρησκευτική τελετή. Σκέφθηκαν λοιπόν να ψήσουν ψωμιά και να τα αφήσουν δίπλα στο προσκέφαλο του , ώστε να τον αναζωογονεί η μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού’.
 
Μπορεί οι παραλίες των Αβδήρων να μην είναι τόσο διαφημισμένες όσο εκείνες της Θάσου και της Καβάλας, όμως ο Δημήτρης Γκαγκαλίδης επιμένει:’ η ποιότητα είναι εξαιρετική, όπως και οι παροχές προς τους λουόμενους. Επισκεφθείτε τα Άβδηρα, εξερευνήστε τα, και να ‘στε σίγουροι ότι θα βρείτε πολλά περισσότερα από όσα παρουσιάσαμε σήμερα…’
 
 
Ακούστε τον Δ. Γκαγκαλίδη.
 
  
 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
Κείμενο: Κυριακή Οικονόμου
Μοντάζ-επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου
 
Κοινωνικά
Πολιτιστικά
Τοπικά