Για το έργο του Βλάση Γαβριηλίδη, θα μιλήσουν ένας λογοτέχνης και ένας πολιτικός.
Ο κουμπάρος του Κωστής Παλαμάς γράφει: «Πόσα θέματα ήγγισε, πόσας ιδέας υπέβαλε, πόσα είδωλα κατέρριψε, πόσους πολέμους επεχείρησε, πόσα τάλαντα διησθάνθη, πόσας δύσεις αποχαιρέτησε και πόσας ανατολάς διελάλησε, πόσας μικροπονηρίας εστιγμάτισε, πόσας προλήψεις εμαστίγωσε, πόσους εναλλάξ ανεστήλωσε δια να της κρημνίση μετ’ ολίγον ο της, εν ταυτώ και κατά τας στιγμάς του δημοσιογράφος, λιβελλογράφος, υμνογράφος, σατυριστής, μελετητής, ονειροπόλος, θετικιστής, ζωγράφος, ποιητής, δροσιζόμενος και θερμαινόμενος από όλα τα ρεύματα της πνευματικής ζωής, τα οποία εξετείνετο και μέχρις ημών εκάστοτε προσιτά εις της μάλλον διανοητικώς προηγμένους, θρεμμένος με την ιδέαν, παρασυρμένος, από την εντύπωσιν, αλλά πάντοτε ερωτευμένος με το πρόσωπον το οποίον, κατά το πλείστον, έδιδε σάρκα εις τας ιδέας του και κίνησιν εις τας εντυπώσεις του».
Ο πολιτικός Αλέξανδρος Παπαναστασίου σημειώνει: «Ο Γαβριηλίδης συνδύαζε μεγάλην δύναμιν λόγου και εξαίρετον καλλιτεχνικήν διάθεσιν. Τούτο προσέδιδεν υπερβολικήν γοητείαν εις ό,τι έγραφεν. Είχεν της και την αντίθετον όψιν. Ώθει συχνά εις υπερβολάς. Ωσάν καλλιτέχνης ιμπρεσσιονιστής που ήτο, έβλεπε της φορές μίαν μόνον όψιν των πραγμάτων και αυτήν ετόνιζε με τα ζωηρότερα χρώματα. Μετεχειρίζετο συνήθως τον υπερθετικόν βαθμόν. Πόσες φορές δεν επαδαψίλευσε τον τίτλον του μεγαλοφυούς, του μεγαλουργού, της εξαιρέτου δημιουργίας εις έργα και ανθρώπους μάλλον μετρίους και πόσες φορές πάλιν δεν επέκρινεν αδίκως και δριμύτατα ανθρώπους αξίους ενισχύσεως!».
*
Κλείνοντας το κείμενό μου αυτό, πρώτο σε μία σειρά κειμένων για τους θρακιώτες ανθρώπους της τέχνης του λόγου, αγωνιστές και δασκάλους, να σημειώσουμε για τον Βλάση Γαβριηλίδη κάτι πολύ πρωτοποριακό.
Ήταν χορτοφάγος. Διαβάζουμε σε άρθρο σχετικό του ο Ελευθέριου Γ. Σκιαδά: «Ο Βλάσης Γαβριηλίδης απείχε από την κατανάλωση κρέατος 35 ολόκληρα χρόνια. Ωστόσο, φαίνεται πως ήταν πραγματικός βίγκαν, αφού, επίσης, δεν κατανάλωνε ψάρια, βούτυρο, οινοπνεύματα, καφέδες. Σώζονται πολλά περιστατικά για τον τρόπο που υποστήριζε την άποψή του και την ιδεολογία που είχε υιοθετήσει κατά τα άφθονα ταξίδια του στο εξωτερικό και στην Αγγλία».
Στον τίτλο του άρθρου μου χρησιμοποίησα συνειδητά τον όρο «δάσκαλος του λαού». Έτσι ήταν σ’ όλη του τη ζωή ο συμπατριώτης μας και συμπατριώτης της Κατίνας Βέικου Σεραμέτη Βλάσης Γαβριηλίδης. Έτσι που οφείλουν να είναι οι εκδότες και ο δημοσιογράφοι.
Ο Παύλος Νιρβάνας γράφει για τον Γαβριηλίδη: «Υπήρξεν διδάσκαλος, μ’ έναν πυρσόν εις την δεξιάν, τον οποίον περιέφερε μέσα εις τα σκότη διαρκώς, φωτίζων, αποκαλύπτων, οδηγών, προσανατολίζων, κατηχών προς όλα τα σημεία, προς όλας τα διευθύνσεις, προς όλας τας ατραπούς, προς όλας τας αναβάσεις των κορυφών, τας υποσχομένας το θαύμα μιας παρθενικής ανατολής».
Δάσκαλοι του λαού, έτσι που οφείλουν να είναι οι εκδότες και ο δημοσιογράφοι, οι διαχειριστές έντυπου, ραδιοφωνικού, ηλεκτρονικού τύπου…
ΘΑΝΑΣΗΣ ΜΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
ΞΑΝΘΗ, ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ 2020
Επιμέλεια: Τηλέμαχος Αρναούτογλου